Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
RękopisznalezionywSaragossieł
Jakopunktwyjściaopisutegotekstuprzyjmujemytuprzedewszyst-
kimpodanejużtwierdzenie(którepóźniejczęściowozakwestionuje-
my),iżstanowionspiętrzonyukładopowiadańzacytowanych.Owe
flcytaty”sązarazem-itojestzałożeniedrugie-wpewnymstopniu
metawypowiedziamiwobectekstówjewprowadzających3.Jesttojed-
nakzjawiskomniejistotneimniejoczywisteniżflcytatowe”uporząd-
kowanieopowieści.
SprawiekompozycjihistoriiAvadoranależysięprzyjrzećbardziej
dokładnie.Częśćtychhistorii,którąsiętuzajmiemy,jestrelacjono-
wanawfldniach”od15do46.Najogólniejbiorąc,składająsięnatę
całośćczteryhistorie,wyróżnionetutajnietak,jaktoczynitekst
Rękopisu,awięcnienazasadziepodmiotówopowiadającychistop-
niaichuzależnieniaodnarratorapodstawowego(tj.odpoziomu
narracji),leczwedługichzasadniczejtematyki.Sątomianowicie:
dziejezabiegóworękęElwiry-matki(siostrynarratorki-hrabinyMarii
deTorres),hrabiegoRovellasaorazhrabiegodePeñaVelez;dzieje
starańtegożhrabiegodePeñaVelezorękęElwiry-córki(dz.15-16),
atakżejejromansuzmłodymkuzynem-Lonzetem(dz.16-18);
dziejemałżeństwamargrabiegodeValFloridazksiężnąMedinaSi-
doniaijejmiłościdomłodegoHermosita(dz.27-29);dziejeroman-
sówmargrabiegoTorresRovellas-dawnegoLonzeta(dz.41-45).
Jużsamfakt,żehistorieterelacjonowanesąwsposóbprzerywa-
nyirozbitenakilkablokówdośćodległychwramachtekstu,zakłó-
caichspójność.Istotniejszajestjednakdezintegracjawynikającazza-
sadyszkatułkowościopowieści4.Wszystkieczteryhistoriesąbowiem
częścioworelacjonowaneprzezAvadora,narratoraIIIstopnia.Pierw-
szawszakżeidrugaopowiedzianesąprzedewszystkimprzeznarra-
toraIVstopnia:hrabiegodeTorres,oraz-winnejwersji-przez
ParM.L.C.J.P
.[MonsieurLeComteJeanPotocki],Paris1813.Informacja
tapochodzizPosłowiaKukulskiego(ed.cit.,s.770).
3
Wtenwłaśniesposóbrozumiemetaopowiadanie(métaértcit)
L.DällenbachwpracyLerécitspéculaire.Essaisurlamiseenabyme(Paris
1971,s.71),zgodniezdefinicjamiG.Genette’a(FiguresII,Paris1969,s.202;
FiguresIV,Paris1972,s.239).Zob.teżzbliżonerozumieniezdańmetajęzy-
kowychwpracy:J.Pelc,Oużyciuwyrażeń,Wrocław1972,s.159-160.
4
Natematpowieściszkatułkowejzob.T.Todorov,Ludzie-opowieści,
przeł.R.Zimand,flPamiętnikLiteracki”1973,z.1,s.273-274.
