Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Procesyglobalizacyjnewspółczesnegoświata
Dwamocarstwa,StanyZjednoczoneiZwiązekRadziecki,zapoczątkowa-
łypoIIwojnieświatowejnowyład.Porządekwistociepolegałnapodzieleniu
globunadwawrogieobozy.Światbyłodtądświatempodwójnym,wktórym
zczasemsymbolicznażelaznakurtynawyznaczałagranicępomiędzydwoma
rzeczywistościamiwstaniezimnejwojny18,będącejkonsekwencjąjeszcze
przedwojennychpolitykiwizji,którymnigdyniebyłodanespotkaćsięwpół
drogi,gdyżsamestanowiłyprzeciwległesobiebieguny.
Światpowolizaczynałwieśćpodwójneżyciewewspomnianymukła-
dzie.Paradoksalniesymbolemrównowaginapodzielonejplaneciestałasię
zagrażającajejistnieniubombaatomowa,apóźniejsuperbomba,czylibomba
termojądrowalubwodorowa-ponadtysiącrazypotężniejszaaniżelibroń,
którazdewastowałamiastaJaponii19.JejpierwszaudanadetonacjaprzezSta-
nyZjednoczonew1952rokusprawiła,żezpowierzchniziemizniknęłacała
wyspapołożonanaPacyfiku20.
1.3.Widmoatomowejanihilacji
TragediaHiroszimyiNagasakiz1945rokubyłapoczątkiemnuklearnej
równowagiglobu.WkrótcepotychkatastrofalnychwydarzeniachStalinroz-
począłradzieckiprogrambudowybombyatomowejnakładami,któreniemal
dosłowniewysysałyżyciezobywateliZwiązkuRadzieckiego.Już29sierpnia
1949rokuZSRRdysponowałwłasnąbombągotowądoużycia21.
Wykorzystaniebroniotakniszczycielskiejmocybudziłostrachpoobu
stronachżelaznejkurtyny,choćnastępującyposobieprzywódcy(prezydenci
StanówZjednoczonych:HarryTruman,DwightDavidEisenhower,JohnFitz-
geraldKennedyinastępni;orazbędącyuwładzykomuniści,począwszyod
samegoJózefaStalina,przezNikitęChruszczowa,poMichaiłaGorbaczowa)
nieprzyznawalisiędotegowprostprzedswoimioponentamizdrugiegokoń-
caświata,wpadająctymsamymwbłędnekołonieufnościokreślanemianem
dylematubezpieczeństwa,czyli
18JakpowiedziałwsłynnymprzemówieniuWinstonChurchill:nOdSzczecinanadBał-
tykiemdoTriestunadAdriatykiemwpoprzekkontynentuopadłażelaznakurtyna.Pozatą
liniąleżąwszystkiestoliceodwiecznychpaństwEuropycentralnejiwschodniej(...)sławne
miastailudnośćwokółnichznajdująsięterazwczymś,conazwaćmuszęradzieckąsferą,
iwszystkiesąprzedmiotem,wtakiejczyinnejformie,nietylkoradzieckiegowpływu,ale
bardzowysokiego,awwieluwypadkachwciążrosnącegostopniakontrolibezpośredniej
zMoskwy”.W.Churchill,Ścięgnapokoju,tłum.A.Gliwiński,http://web.archive.org/
web/20050307005830/http://ag.sos2.w.interia.pl/churchill.htm(dostęp:12.04.2019).
19J.L.Gaddis,Zimnawojna.Historiapodzielonegoświata,op.cit.,s.51.
20P.Sasanka,S.Stępień,Zimnawojna.Krótkahistoriapodzielonegoświata,op.cit.,
s.360.
21J.L.Gaddis,Zimnawojna.Historiapodzielonegoświata,op.cit.,s.50.
