Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DZIENNIKIFILOZOFICZNE
10
uEdwardaLearaalboHwściekłezieloneidee”
,októrychwspomina
NoamChomskywswojejprzełomowejpracyogramatyce.Świado-
mośćmożejewszystkiepomieścićwkilkusekundowymdoznaniu.
Zpowodów,którychnieznamy,świadomeprzeżyciekierujesię
zawszenajakiśprzedmiot:realnylubnierealny,obecnylubpamię-
ciowy,konkretnylubabstrakcyjny,jednostkowylubkolektywny-
dlakażdegoznichmapewnąformęujęciazwanąintencjonalnością.
Inaczejmówiąc,świadomośćjestjaksiatka,wktórąłapiąsięprzed-
mioty.Wkażdejchwiliprzytomnegożyciasiatkatajestzapełniona
wpewienprawidłowysposób:kiedysąjużtampewneprzedmioty,
innezatrzymująsięwniejłatwiejlubtrudniej.Wtensposóbpowsta-
jechwilowykształtświadomegoprzeżycia-światprezentujesię
wpewiensposób.Ikiedysięzastanowimy,zobaczymy,jakpłynna
jestgranicapomiędzywłasnościamiświataiwłasnościamiowejpre-
zentacji.Tadrugazależyodutajonejstrukturysamejświadomości.
Naogółzdajemysobiesprawęztego,żeprezentowaniesięświata
wświadomościniejestcałkowicieadekwatne.Bypoznaćświat,po-
trzebujemykrytycznych,naukowychmetod,anietylkoświadome-
goprzeżycia.Gdzieśwewnętrznościachlaboratoryjnychurządzeń
iwnaszejwłasnejtkancenerwowejprzetwarzaniesąinformacje,
którenigdyniepojawiąsięwświadomości,choćsąbardzoważnedla
kształtowaniarelacjidoświata.Tymniemniejprzeżycieświadome
jestnajważniejszymskładnikiemtejrelacji.Niedlatego,żejestszcze-
gólnieprecyzyjneiprawdomówne,leczdlategożedziękiświadomo-
ścikształtujemysamychsiebie,przenosimytreścizjednychrejestrów
swojejegzystencjinainne:zdoświadczeńnanawyki,zdyspozy-
cjinaaktywoli,zpoznaniaświatanasamowiedzę.Doświadczając
idziałając,świadomiebierzemyteżnasiebieodpowiedzialność.
Świadomośćjestliberalna.Łączywswympoluwszystkietreści:
sensowneibezsensowne,percepcyjneisymboliczne,prosteizło-
żone,przeszłeiprzyszłe.Zmarływ1973roku,mniejznanyfenome-
nologobardzointeresującymdorobkuAronGurwitchwyobrażał
jesobietak:gdybymwdanymmomenciedokonałprzekrojuprzez
