Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II–Niedostatecznośćkognitywistykiianalitycznejfilozofiiumysłu
35
czystologicznie,leczpsychologiczniewłaśnie,tojegoużywanieoznacza
nimniej,niwięcejjaktylkospełnianieokreślonychaktówintencjonalnych
wsensieBrentana.Jeszczewiększązbieżnośćteoriiintencjonalnościzmy-
śleniemFregegomożnadostrzecwrozwinięciuBrentanowskiejkoncepcji
intencjonalności,jakiewOtreściiprzedmiotachprzedstawieńzapropono-
wałKazimierzTwardowski.Tenostatnibowiemprzyjął,żepozaimmanen-
tnątreściąkażdemuaktowiświadomościodpowiadatakżeprzedmiotjego
intencjonalnegoodniesienia.Przedmiotemtakimmógłbybyćwłaśnieów
obiektywnyFregowskisens.Tymbardziejżezaprzedmiotintencjonalnego
odniesienianienależyuważaćprzedmiotutranscendentnegotak,jakwystę-
pujeonnwsobie”(wwięcniejakoFregowskieznaczenie/odniesienie/),
leczpewnąjegonkonceptualizację”(pewienoświetlonyprzezświadomość
jegoaspekt,nwygląd”)28.Kontynuującprzyjętewtejksiążceutożsamienie
zjawiskazprzedmiotemintencjonalnym,możnapowiedzieć,żezjawisko
-niebędącprzedmiotemsamym-niejestteżczymśczystosubiektyw-
nym,treściąpsychiczną,Fregowskimprzedstawieniem(Vorstellung),lecz
manaturęintersubiektywnegoujęciatego,cotranscendentne,wjakimś
jegorealnymfragmencielubaspekcie.
Wprzeciwieństwiedostandardowychujęćkognitywistycznychoraz
teoriisztucznejinteligencji(SI)29-ludzkiemyślenie(operowaniesymbo-
lami,językiem)macharaktersemantyczny,ajegoadekwatnepoznawcze
odzwierciedleniewymagaodwołaniasiędokategoriiintencjonalności.
Rezygnujączeksponowaniaatrybutuintencjonalności,kognitywistyczne
podejścieignorujeteżnaogółtebadaniaprocesuludzkiegomyślenia,
któredotycząrolinieświadomychipodświadomychprocesówmyślowych
czytakichchociażbyintuicyjnychskutkówtychostatnich,jakzjawisko
28
DasiętudostrzecpodobieństwodokoncepcjiErnstaBlocha.Wedługniegocechą
nświadomościpotocznej”jestnbycie-poza-sobą”(Aussersichsein),nczyliintencjonalność
rozumiananietylkojakoskierowaniekuprzedmiotowinazewnątrz,lecztakżejakoskie-
rowaniekuprzedmiotowinazewnątrz,któryjestinnyniżprzedmiotistniejący”(Anna
Czajka,UwaginatematErnestaBlochaontologiijeszcze-nie-bycia,nStudiaFilozoficzne”,
nr11,PWN,Warszawa1986,s.81).
29NaprzykładrozwijanyczęstowSIkierunekbadańzwanykoneksjonizmemmode-
lujensztucznesiecineuronalne”,pomijającprzytymczęstonsemantyczne”opisystanów
psychicznychnarzeczmatematycznegolubcybernetycznegoujęciarelacjineuronalnych
zachodzącychwsieciach.Wsprawiebliższejcharakterystykikoneksjonistycznegoujęcia
procesówpoznawczychpatrznp.:AndyClark,Mindwere:AnIntroductiontothePhilo-
sophyofCognitiveScience,NewYork2001.
