Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Otwierdzeniachihipotezach.MatematykawedługDelty
minimumumożliwiającegożyciewspołeczeństwie,bymogłasięuspra-
wiedliwićzponiechaniaprzekazuaktualniepowstającej,współcześnie
tworzonejwiedzy.
Dlategoteżjuż240lattemupowstałodziełoinicjującedziałalność
popularyzatorską:LeonhardEulernapisałBriefeaneinedeutschePrin-
zessin,wktórychprzedstawiamłodejczytelniczce(!)widnokrągdość
aktualnejwiedzyścisłej.Możnabyrzec,żejesttozewszechstrondo-
skonałypomysł.Euler(niezależnieodswychtrzynaściorgabiologicznych
dzieci)przysparzasobiewtensposóbniedającąsięsprecyzować,ale–
jaksądzimy–liczną(opróczbezpośrednichuczniów)grupępotomstwa
kulturowego.
WłaściwiegdybyinicjatywaEuleraupowszechniłasię,sprawaspo-
łecznegodziedziczeniaosiągnięćnaukścisłych,wszczególnościmatema-
tyki,byłabyzabezpieczonanadługiewieki.Jednakżyciepotraficzę-
stosparodiowaćnajlepszepomysły.Niewszyscyuczeniposzliśladami
Eulera,myśląc,żeichwłaściwymobowiązkiemjesttworzenienowych
faktównaukowych(cojestsłuszne)iniewolnoimtracićczasunaupo-
wszechnianienauki(cowydajesięniekonieczniewłaściwe).Zresztąnie
zdawalionisobiesprawyztego,cotracą:przekazywaniegenówkultu-
rowychjestniemniejekscytujące(proszęmiwierzyć)odprzekazywania
genówbiologicznych.
Takwięcmiejscedorodnychojcówzajęli(mniejszajużotojacy)
sztuczniinseminatorzy,czylirzeszazawodowychpopularyzatorów.Teo-
retyczniewszystkobyłowporządku.Bralioniwiedzęodjejtwórców,
przegryzalisięprzeznią,przetrawialiikońcowyprodukttychzabiegów
(pozbawionywięctwardejskórki,ścięgienczyości)dawalidospożycia
ogółowi.Częstojeszczeprzyprawialigoostrodreszczykamisensacjiczy
mgłąnieprawdopodobieństwa.Nienależysięprzetodziwić,żewynikiem
tychdziałańbyłoznaczneoderwaniespołecznejpercepcjinaukiodjej
faktycznychrezultatów.Cowięcej,corazczęściejnaukamieszałasięzjej
różnymisubstytutami,tworzączadziwiającąmieszankęczarówimagii
zrzadkaozdobioną(równiewtymkontekściejawiącymisięjakonierze-
czywiste)faktami.
Wytwarzałosiędodatniesprzężeniezwrotne.Oburzenimedialnym
obrazemnaukiuczenitymszczelniejzamykalisięzamuramiswoich,
całkowicieniezrozumiałychdlaogółu,formalizmów.Odrzucanyprzezte
formalizmyogółtymwięcejżądałmagiiiczarówwprzekazywanymmu
obrazieświata.Copowodowało,żeuczeni...Jeślicośwtymopisiejest
nienamiejscu,tochybatylkoczasprzeszły–wistocietaksamojest
przecieżidziś.
Bylijednakzawsze,razliczniejsi,toznówmniejliczni,ludzienauki,
którzychcielitobłędnekołoprzełamać.Czywiecie,żemapawyrzu-
conazsamolotunadterenem,któryprzedstawia,zawszeupadnietak,
iżjedenzjejpunktówbędzieleżałdokładnienatympunkcieterenu,
któremuodpowiada?Albożekromkachleba,naktórejpołożonopla-
sterekszynkiiplastereksera(wszystkooprzypadkowychkształtach),
możebyćjednympionowymcięciemnożaprzepołowionawtenspo-
sób,żezarównokromka,jakszynkaiserzostanąpodzielonenarówne
części?Albożewkażdejchwilisąnakuliziemskiejdwatakieantypo-
dyczne(czylibędącekońcamijednejśrednicy)punkty,wktórychjest