Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JarosławMajewski
zachowaniemsięokreślonegoczłowiekaaanalizowanymskutkiem,zwykleza
pomocątestuconditiosinequanon.Proceduratatylkozpozorubyławpełni
zobiektywizowana,wpraktyceczęstowsposóbbardziejlubmniejzawoalo-
wanynuzupełniano”okryteriawartościujące,wistociekryterianormatyw-
ne,zwłaszczatam,gdziebezwprowadzeniatakiejkorektyuzyskanewyniki
byłybytrudnedozaakceptowaniazaksjologicznegoczyteżkryminalnopo-
litycznegopunktuwidzenia.Wtymsamymczasiewnauceprawakarnego
niemieckiegoobszarujęzykowegosystematycznierósłwsiłę-iostatecznie
osiągnąłpozycjędominującą-kierunekmyśleniakwestionującytakczysto
kauzalneujmowanietegozagadnienia.Jegozwolennicypodnosili,żesamtyl-
kozwiązekprzyczynowymiędzyokreślonymzachowaniemsięjakiejśosoby
austawowostypizowanymskutkiemniemożestanowićdostatecznejpod-
stawydouznaniatakiejosobyzasprawcęowegoskutku,żenależystosować
takżeinne,normatywnekryteriaprzypisania.Przeciwkoprzecenianiuroli,
jakąwprawiekarnymodgrywaćmożekategoriaprzyczynowości,izarazem
przeciwkonzniekształcaniu”tejkategoriielementaminaturyaksjologiczno-
-normatywnejwystępowaliiwystępująkonsekwentniewszczególnościrepre-
zentancitzw.objektiveZurechnungslehre(naukioobiektywnymprzypisaniu).
Zczasem,stopniowotensposóbmyśleniazacząłprzenikaćrównieżdonauki
polskiej.Wedługmegorozeznaniapierwszewyraźnenawiązaniadoobjekti
veZurechnungslehrezaczęłysiępojawiaćwpracachpolskichkarnistówpod
konieclat80.ubiegłegowieku.Zanimjednakprzedstawię,jakiebyłydalsze
losytegokierunkumyśleniawnaucepolskiejijakąrolęodgrywaonwniej
obecnie,nieodzownejestpewnewyjaśnienie.
Otóżterminnobiektywneprzypisanieskutku”,kalkajęzykowazniemieckiego
objektiveZurechnungdesErfolges,niejestwjęzykupolskiejkarnistykiter-
minemjednoznacznym.Bywaużywanyconajmniejwdwóchznaczeniach.
Wpierwszymztychznaczeń,szerszym,odnosisięondowszelkichstoso-
wanychwkarnistyceprocedurczyteżmodeliprzypisywaniaustawowosty-
pizowanegoskutku,wktórychobrębiejawnie,programowozakładasięsto-
sowaniejakichśkryteriównormatywnych.Zkoleiwdrugimztychznaczeń,
węższym,termintenjestzarezerwowanywyłączniedlatakichprocedurczy
modeli,wktórychkategoriącentralną,alboprzynajmniejistotną,jestkategoria
sprowadzenianiedozwolonego(nieakceptowanego)niebezpieczeństwa(ryzy-
ka)wywołaniaustawowostypizowanegoskutku.Stosowniedotegomożnaby
mówićokoncepcjachobiektywnegoprzypisaniuskutkusensulargoorazsensu
42