Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
oblężenie:metaforaidiagnoza
9
skiego.Czymożnarozpatrywaćdominującekonwencje,mody,sche-
matymowyjakoflnarzędziarepresji”wobecwyobraźnipoetyckiej?
Kwiatkowskiuparcieposzukiwałdróguwolnieniazeschematu,któ-
ryzniewala—poezję,poetę,człowieka—wkażdychokolicznoś-
ciach.
2
Wewzmiankowanymwcześniejflmówionymeseju”JerzyKwiat-
kowskiukazałfloblężenie”jakostałyiwłaściwy,wręcznaturalny
dlapolskościstan.Argumentyznalazłbeztruduwhistorii.Przysta-
jącnainterpretacjęPawłaJasienicy,konkludował:
Pacyfistycznademokracjaszlacheckawotoczeniuekspan-
sywnychpaństwoustrojachbądźdespotycznych,bądźabsolu-
tystycznych—takabyłaprzezcałewiekisytuacjaPolski.Sytu-
acja,corazbardziejprzypominająca—oblężenie.
Zrazuodbywałosięono—bytakrzec—rozdzielnie:agre-
sywnepotęgidziałałykażdanawłasnąrękęisytuacjęoblę-
żeniadostrzecmożnabyłojedynieodwewnątrz,nie—zze-
wnątrz.Aleizmowymiędzyoblegającymizdarzałysię—jak
wiadomo—nierzadko2.
Permanentnezmaganiazagresoramimusiaływywrzećindywi-
dualneizbioroweskutkipsychologiczne.Najdobitniejuchwyciłaje
literatura.
Wprawdzieopisywaniesytuacjiobleganiaibyciaoblężonymnie
jestpolskimpatentem(Kwiatkowskinielekceważyoczywiścieho-
meryckiegowzorca),alemotywów,wielokrotniepowtarzanyiprze-
twarzanyliteracko,stałsięznamiennymtoposempolskiejlitera-
2J.Kwiatkowski:Polskiarchetypoblężenia.Historia—Sienkiewicz—Mrożek
—Herbert.W:Idem:Magiapoezji.(OpoetachpolskichXXwieku).Kraków1995,
s.392—393.
