Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
MałgorzataKrakowiak
chologicznej,socjologicznejorazetycznej.Zauważmy:determinacja,
zdolnośćplanowania,przebiegłość,siła,heroizm;aletakże:zniechę-
cenie,cierpienie,strach,zdrada,próbywycofaniasię,wyobcowanie
—wszystkietestanykondycjiludzkiejbywałyudziałemzarówno
oblegających,jakipozostającychwoblężeniu.Każdyznichzasługu-
jenadogłębnąanalizęikażdystaćsięmożetematemopracowania
naukowegozwybranejdziedzinyalbo—literackiego.Stanoblęże-
nia,awłaściwie—schematoblężenia,stanowiświetnymodelteore-
tycznydoopisuzachowańgrupowychlubpostawjednostekperma-
nentnienieradzącychsobiezrzeczywistością.
Staraliśmysięwykazać,żesytuacjaoblężeniamacharakteruni-
wersalny—dasięjązauważyćwróżnychczasach—takżepokojo-
wych.Reprezentowaćbędąwówczasowąsytuacjęliterackieobrazy,
będąceznakaminieobecnościiunaoczniającestratę.Tentypuwi-
kłaniapoddałanalizieTomaszGruszczyk,odczytującnarracjeZyg-
muntaHaupta.
Człowiekbywaosaczony(czyteż,jakpiszemywnaszejksiążce,
floblężony”przezflnieprzyjaciela”)równieżwprzypadkuchoroby
—szczególniewyraziście—psychicznej.Niechodzituofaktycz-
nąizolacjęodotoczenia,aniolęktowarzyszącychorobie,aprzy-
najmniej—nietylkoonie.Swoistefloblężenie”jednostkipsycho-
tycznejdokonujesięwobrębiejejflpodzielonegoja”
.Literackąpróbę
wykreowaniatakiegobohaterapodjąłprzedlatyWiesławMyśliw-
skiwPałacu,któryuczyniłaprzedmiotemswejinterpretacjiMarta
Rusek-Cabaj.
InspiracjądonapisanianiniejszejksiążkistałsiętekstJerzego
KwiatkowskiegoPolskiarchetypoblężenia.Historia—Sienkiewicz—
Mrożek—Herbert.Pierwotnieautorwygłosiłgoprzeddwudziestu
dziewięciulaty1podczasczytanejjeszczeedycjiflNaGłosu”.Monika
Malczakpostanowiłanatomiastsprawdzić,czytakprzekonywająco
wyartykułowanaprzezkrytykateza,iżpoczuciebyciawoblężeniu
toimmanentna,swoistacechanarodowejikulturowejwspólnoty
polskiejpowielokroćobrazowanawliteraturze,znajdujepotwier-
dzenietakżewdziałalnościkrytycznoliterackiejsamegoKwiatkow-
1Byłoto27lutego1985roku.
