Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
EugeniuszGostomski
Erhardokreśliłwarunki,jakiemusząbyćspełnionedosprawnegofunkcjonowania
gospodarkirynkowej,wktórejpodmiotygospodarującemogąswobodniepodejmować
działalnośćgospodarczą,ponosząodpowiedzialnośćzaswojedecyzjeorazpanujerów-
nośćisprawiedliwośćspołeczna.Zaliczyłdonich:
-zapewnieniemożliwiepełnegowykorzystaniaczynnikówprodukcjiwskalicałej
gospodarki,wtympełnegozatrudnienia;
-zapewnieniestabilnościpieniądza/cen;
-egzekwowaniepełnejodpowiedzialnościmaterialnejpodmiotówgospodarczych
zaszkodywyrządzoneinnymosobomwprocesiegospodarowaniainiedopuszcze-
niedotego,bytaodpowiedzialnośćbyłaprzerzucananadrugich,państwoczyteż
społeczeństwojakocałość.
Konsekwencjąpowyższegorozumowaniabyłoprzyjęciepełnegozatrudnieniaiutrzyma-
niestabilnościpieniądzajakogłównychcelówpolitykirząduwramachspołecznejgospo-
darkirynkowej.Tylkobowiemprzypełnymzatrudnieniuistniejegwarancja,żepodmioty
gospodarującebędądysponowaćdochodamipozwalającymiimnaegzystencjębezko-
niecznościsięganiapopomoczzewnątrz.
Równieważnejakpełnezatrudnieniejestzapewnieniestabilnościcen,którapozwala
osobomprywatnymiprzedsiębiorstwomplanowaćwdłuższymokresieswojąsytuację
materialną.DlaErhardazatempriorytetemwpolitycegospodarczejniebyłwzrostgo-
spodarczyczywspieranieprzezpaństwoprzedsiębiorczości,jaktodzisiajczęstodeklarują
politycy,leczzapewnieniepełnegozatrudnieniaistabilnościcen,cozwiązanebyłozjego
zrozumieniemwolnościkażdejosoby.Natejpodstawiewidziałrealnąmożliwośćbudo-
waniandobrobytudlawszystkich”[Wünsche2012,s.17-20].
DążeniedoosiągnięciadobrobytuprzezkażdąjednostkęzdaniemErhardatylkowte-
dyjestusprawiedliwione,gdyopierasięnaefektachwłasnejpracy.DlaErhardakażdy
zdolnydopracyczłowiek,któryżebrzeuinnychludzibądźupaństwaośrodkimaterialne
nazabezpieczeniewłasnejegzystencji,jestzwykłympasożytem.Wjegooceniepasożytem
jestteżprzedsiębiorca,którypróbujeutrzymaćsięnarynkuniedziękiefektomswojej
pracy,leczwwynikuzmowymonopolistycznejzinnymipodmiotami.Wzwiązkuztym
niezmiernieważnąrolęwspołecznejgospodarcerynkowejodgrywapolitykakonkuren-
cji.Musionastaletroszczyćsięoto,byzyskiprzedsiębiorstwpowstawaływwynikuuczci-
wejdziałalnościgospodarczej,aniewwynikumanipulowaniarynkiemprzeztworzenie
sprzecznychzinteresemspołecznymmonopoliczykarteli.
Zpowyższychuwagwynika,iżpodejścieErhardadospołeczeństwaigospodarki,któ-
restanowiłoistotęspołecznejgospodarkirynkowej,wyraźnieróżniłosięodpodejścia
liberałówimarksistów(tab.1).
