Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEJŚCIEDORODZICIELSTWAWPERSPEKTYWIECYKLUŻYCIARODZINYIJEDNOSTKI
jednostekorazfunkcjonowaniasystemówspołecznych,cowykraczapozaself
izapewniajegotrwanie.Doroślicechującysięgeneratywnościączydojrzałością
odczuwająwewnętrznąchęćbyciapotrzebnymitroszczeniasięoinnych,do
czegosąteżzachęcaniprzezspołeczeństwo(Erikson,1963;McAdams,2001;
Oleś,2012;Rostowska,2006;Wojciechowska,2008).Generatywnośćjestzwią-
zanazezdrowiempsychicznymipoczuciemszczęściaiumożliwiaskuteczną
adaptacjępsychospołeczną(Wojciechowska,2008).Stagnacja,awięcbrak
pozytywnegorozwiązaniategokryzysu,oznaczatupoczuciebrakumożliwości
tworzenia,wycofaniesięzinterakcjizinnymiikoncentracjęnasobie(comoże
prowadzićdoinfantylizacji;McAdams,2001;Wojciechowska,2008).
Wprzypadkuetapuprzejściadorodzicielstwamożnamówićobiologicznej
generatywności,przejawiającejsiępoprzezpoczęcieiurodzeniedzieckaoraz
opiekęnadnim,przyczymodbiorcązachowańgeneratywnychjestniemowlę
(Kotre,1984,1995;zob.teżMcAdams,2001).Upodłożabiologicznejgenera-
tywnościleżećmożezarównosprawczość(np.chęćzapewnieniasobiespadko-
biercy),jakiwspólnotowość(np.potrzebatroskiodziecko;Kotre,1995),choć
pełnaekspresjageneratywnościtokombinacjaobutychdążeń(McAdams,2001).
Wspólnotowość,dążeniedobliskościzinnymiludźmimożejednakobjawiaćsię
przedewszystkimpoprzeztworzenierelacjiniehierarchicznych,np.romantycz-
nych,iniemusibyćsilnympredyktoremzaangażowaniawprocessocjalizacji
dziecka(PetersoniStewart,1993,1996).
JakpodajeMcAdams(2001),zależnośćmiędzystatusemrodzicielskim-
wypełnianierolirodzicielskiejlubnie-ageneratywnościąniejestjasnaiwydaje
siędotyczyćprzedewszystkimmężczyzn(wśródktórychojcostwomożebyć
przyczynązwiększonejtroskioinnychlub,comniejprawdopodobne,jejkonsek-
wencją).Współczesnebadaniapotwierdzająjednakpozytywnyzwiązekmiędzy
generatywnościąapoczuciemdobrostanuifaktemrealizowaniarólrodziciel-
skich,zwłaszczawśródmężczyzn(Hansen,2012).Ponadtozgeneratywnością
dotyczącąrelacjijestłączonawspółzależnośćJa,azuwaginato,żetokobiety
zreguły(bezwzględunasytuacjężyciową)uzyskująwyższewskaźnikirela-
cyjnościwopisiesiebieniżmężczyźni(Mandal,2012),toprzedewszystkim
uojcówrodzicielstwozdajesięwzmagaćdążeniageneratywne(Karacan,2007).
BezpośredniazależnośćmiędzyrelacyjnościąJaageneratywnościąłączoną
zrodzicielstwemmożebyćteżosłabianaprzezwystępowaniemediatorówtej
relacji,np.poprzezocenębliskichzwiązków,równieżpozostającąpodwpływem
dążeńgeneratywnych(Karacan,2007;Kwan,BondiSingelis,1997).Powyższe
wynikizdająsiępotwierdzaćtezę,iżgeneratywnośćłączysięzpowtarzaniem
tematuinstrumentalnegowżyciu,awięczproduktywnością,tworzeniem,ini-
cjatywąwdziałaniu,podczasgdyintymnośćtopowtarzanietematuegzysten-
cjalnegozwiązanegozpodstawowąufnościąibliskościąwzwiązku(Tryjarska,
2012),któryniestanowizagrożeniadlawłasnejtożsamości(Logan,1986;za:
Bakiera,2013a).McAdams(2001)postuluje,żepierwszymelementemgene-
ratywnościsą(1)pragnieniawspólnotowe(społeczne;troskaoinnych)lub
25
