Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
powyższąmyśl,możnauznać,żepoetąsentymentalnymjesttragik,
swąpoezjąpotwierdzającystanciąglezagrożonejiustanawianejna
noworównowagiwświeciepozbawionymzłudzeń,żemożliwejest
prosteitrwałeflbycieusiebie”.Tenpodziałkrzyżujesięzczysto
historycznymspojrzeniemnaantykgrecki,domenępoezjinaiwnej,
wktórymwszakpojawiłasiętragedia;świadomośćtegozawikłania
Schilleroczywiścieposiadałorazdawałmuwyraz.Perspektywa
historycznaprzecinasięwięcwmyślipoetyzujęciemkulturolo-
gicznymitoprzecięcieniewątpliwiekomplikujemyślogatunkach
dramatycznych,zktórychtylkokomediazdajesięwcałościnależeć
doświataflnaiwnego”.Zostałaonajednakwyprowadzonazram
antykunastronęnowożytności,dlaktórejokazałasiębardzotrud-
nymijednocześniebardzopożądanymwyzwaniem.
Ostatecznymcelem,jakisztuka,wtymsztukadramatuisceny,
wnosiwżycieludzkiejestwolność–takonstatacjaprzewijasię
wpismachSchillerawielokrotnie.WracadoniejtakżewListach
oestetycznymwychowaniuczłowieka,zestawiajączadanietragedii,
czylipomocniesionączłowiekowiwodzyskaniuzakłóconejlub
zagrożonejwolnościduchowejzroląkomedii,polegającąnasta-
łymflwywoływaniu”iflpodsycaniu”wolnościludzkiegoumysłu.
Pierwszaoddziałujenaserceiposługujesiępatosem,druga,prze-
ciwnie,wystrzegasiępatosujakogniaidziałabezpośredniona
intelekt.Inajmniejchodziwniejozabawę,rozrywkęczydowcip,
wobecktórychprojektowanaprzezSchillerakomediazdajesiębyć
wyniośleobojętna.AutorowiZbójcównajwyraźniejnigdyzawiele
myśleniaiformułowaniatezowolności,którajestbezdyskusyjnym
dogmatemjegoantropologiiiestetyki.Tojednocześnietakawol-
ność,jakądysponująbogowie,uderzająconie-ludzka,dostępna
wrozrzedzonympowietrzuOlimpuiłwkomedii:
Jej[komedii–przyp.E.N.]celtożsamyjestztymczymśnajwyższym,do
czegopowiniendążyćczłowiek:żebybyćwolnymodnamiętności,żeby
móczawszejasnoispokojniepatrzećnaświatinasamegosiebie,dostrze-
gaćwszędzieraczejprzypadekniżnieuchronnylosibardziejśmiaćsię
zgłupotyniżoburzaćnazłolubnadnimpłakać
13
.
___
___
___
___
___
___
___
13
Tamże,s.346-347.
21
