Obligacyjne skutki ustawowego prawa odstąpienia od umowy

Dominika Mróz-Krysta

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-264-7402-6

DOI:

Wydawnictwo:

Wolters Kluwer Polska SA

Rok wydania:

2014

Liczba stron:

415

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Mróz-Krysta, Dominika. Obligacyjne skutki ustawowego prawa odstąpienia od umowy. Red. . : Wolters Kluwer Polska SA, 2014, 415 s. ISBN 978-83-264-7402-6

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Mróz-Krysta, D.

T1 Obligacyjne skutki ustawowego prawa odstąpienia od umowy

PB Wolters Kluwer Polska SA

YR 2014

SN 978-83-264-7402-6

Bibliografia BibTex:

@Book{ 234126, author = "Mróz-Krysta, Dominika", editor = "", title = "Obligacyjne skutki ustawowego prawa odstąpienia od umowy", publisher = "Wolters Kluwer Polska SA", year = "2014", address = "", isbn = "978-83-264-7402-6" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Mróz-Krysta, Dominika

ED -

TI - Obligacyjne skutki ustawowego prawa odstąpienia od umowy

PB - Wolters Kluwer Polska SA

CY -

PY - 2014

SN - 978-83-264-7402-6

ER -

Netografia (standard APA):

Mróz-Krysta, Dominika. Obligacyjne skutki ustawowego prawa odstąpienia od umowy [baza danych online] : Wolters Kluwer Polska SA, 2014 [dostęp: 25 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/obligacyjne-skutki-ustawowego-prawa-odstapienia-od-umowy-dominika-mroz-krysta-234126.

konsumenci, Rękojmia za wady, Sprzeczność umowy z wzorcem

Nagroda w konkursie Złote Skrzydła Dziennika Gazety Prawnej.

W monografii przedstawiono koncepcję ukształtowania treści zobowiązania łączącego strony, powstałego po odstąpieniu od umowy w sytuacji, gdy spełnione są przesłanki ustawowego od...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-264-7402-6

DOI:

Wydawnictwo:

Wolters Kluwer Polska SA

Rok wydania:

2014

Liczba stron:

415

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wykaz skrótów | str17
Słowo wstępne | str21
Wstęp | str23
Część pierwszPodstawa rozliczeń między stronami po dokonaniu odstąpienia - kwestia odesłania do skutków bezpodstawnego wzbogacenia | str53
1.1. Uwagi ogólne | str55
Skutki odstąpienia w praktyce - trudności i kontrowersje | str55
1.2. Przedmiot obowiązku zwrotu | str56
1.3. Stosowanie art. 494 k.c. | str56
1.4. Wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy podlegającej zwrotowi | str57
1.5. Stosowanie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu | str59
1.6. Odstąpienie a odszkodowanie z tytułu niewykonania zobowiązania | str61
1.7. Jakie wartości i interesy stron chroni odstąpienie od umowy | str62
1.8. Co należy uzyskać przez odstąpienie | str66
1.8.1. Usługi jako przedmiot umowy (usługi jako świadczenie wzajemne) | str72
1.8.2. Zbycie, utrata, uszkodzenie przedmiotu świadczenia | str73
1.8.3. Dzieło lub roboty budowlane w postaci nieukończonej | str76
1.10. Wnioski | str79
1.9. Rozliczenia przy odstąpieniu częściowym | str79
2.1. Uwagi ogólne | str81
Funkcje różnych rodzajów odstąpienia i rozliczeń po ich dokonaniu | str81
2.2. Kryteria wyboru rodzajów odstąpienia do analizy | str82
2.3. Różne rodzaje odstąpienia w kontekście pełnionych funkcji | str83
2.3.1. Umowne prawo odstąpienia | str83
2.3.2. Konsumenckie prawo odstąpienia | str87
2.3.3. Odstąpienie syndyka masy upadłości od umowy wzajemnej | str92
2.3.4. Ustawowe prawo odstąpienia od umowy wzajemnej | str94
2.3.5. Model mieszany - odstąpienie przewidziane tak zwaną umową deweloperską | str97
2.4. Pozostałe czynniki zróżnicowania różnych rodzajów odstąpienia | str100
2.4.1. Definitywność zobowiązania | str100
2.4.2. Układ interesów podmiotów stosunku prawnego | str104
2.4.3. Konieczność liczenia się z obowiązkiem zwrotu przedmiotów świadczeń | str106
2.5. Podobieństwa między różnymi rodzajami odstąpienia | str109
2.6. Czynniki zróżnicowania różnych rodzajów odstąpienia a rozliczenia między stronami | str110
2.7. Wnioski | str111
3.1. Uwagi ogólne | str114
Wpływ odstąpienia na istnienie umowy i na stosunek zobowiązaniowy | str114
3.2. Przedmiot oddziaływania odstąpienia - umowa czy stosunek zobowiązaniowy | str116
3.2.1. Potrzeba i sens wyróżnienia przedmiotu oddziaływania odstąpienia | str116
3.2.2. Struktura stosunku zobowiązaniowego | str117
3.2.3. Koncepcje w dawnej literaturze niemieckiej - teoria skutków bezpośrednich, teoria pośrednia, teoria skutków pośrednich | str120
3.2.4. Teoria wygaśnięcia zobowiązania | str122
3.2.5. Teoria przekształcenia (Umwandlungstheorie) | str124
3.2.6. Teoria samoistnego zobowiązania | str128
3.3. Wpływ odstąpienia na poszczególne prawa i zobowiązania umowne | str131
3.3.1. Wpływ odstąpienia na istnienie głównych zobowiązań umownych - zwalniająca funkcja odstąpienia | str131
3.3.2. Wpływ odstąpienia na istnienie praw akcesoryjnych | str132
3.3.2.1. Uwagi ogólne | str132
3.3.2.2. Wpływ odstąpienia na zabezpieczenia wierzytelności | str133
3.3.2.3. Wpływ odstąpienia na zastrzeżenie zadatku | str141
3.4. Konwencja wiedeńska o międzynarodowej sprzedaży towarów oraz międzynarodowe projekty harmonizacyjne/unifikacyjne | str141
3.4.1. Regulacja konwencyjna | str141
3.4.2. Zasady europejskiego prawa umów (PECL), projekt Wspólnego systemu odniesienia (DCFR), Zasady Acquis, Zasady UNIDROIT, Zasady TRANS-LEX | str147
3.5. Ocena poszczególnych koncepcji w świetle funkcji odstąpienia i wartości chronionych przez odstąpienie | str150
3.6. Wnioski | str151
4.1. Uwagi ogólne | str155
Kontrowersje wokół zasięgu czasowego skutków odstąpienia | str155
4.2. Niejednolitość regulacji dotyczących wpływu odstąpienia na istnienie zobowiązania w wybranych porządkach prawnych. System romański i system germański - prezentacja koncepcji | str156
4.2.1. Koncepcja romańska - przyjęcie skutku odstąpienia ex tunc | str157
4.2.2. Koncepcja germańska - przyjęcie skutku odstąpienia ex nunc | str160
4.3. Prawo polskie | str161
4.3.1. Odpadnięcie kauzy | str165
4.3.2. Stosowanie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu jako konsekwencja odstąpienia | str166
4.3.3. Korzystanie z rzeczy po dokonaniu odstąpienia | str168
4.4. Krytyka retroaktywności odstąpienia | str168
4.4.1. Możliwość dochodzenia odszkodowania | str169
4.4.2. Redefinicja pojęcia retroaktywności a funkcja odstąpienia | str169
4.4.2.1. Wyróżnienie retroaktywności - fikcji i retroaktywności - techniki na gruncie prawa francuskiego i na tle art. 395 § 2 k.c. | str172
4.4.3. Wykładnia językowa | str175
4.4.4. Wpływ odstąpienia na możliwość dochodzenia zastrzeżonych kar umownych | str183
4.5. Pogląd pośredni (obligacyjne skutki ex tunc) | str186
4.5.1. Prawo włoskie - teoria zdarzenia odnawiającego zobowiązanie | str189
4.5.2. Prawo austriackie | str190
4.6. Projekty unifikacyjne/harmonizacyjne - europeizacja prawa cywilnego | str190
4.6.1. Zasady europejskiego prawa umów (PECL) | str190
4.6.2. Projekt Wspólnego systemu odniesienia (DCFR) | str191
4.6.3. Zasady Acquis | str191
4.6.4. Zasady międzynarodowych umów handlowych UNIDROIT | str192
4.6.5. Projekt instrumentu opcjonalnego | str192
4.6.6. Zasady TRANS-LEX | str194
4.7. Zasięg czasowy skutków odstąpienia a rozliczenia między stronami po dokonaniu odstąpienia | str194
4.8. Wnioski | str195
5.1. Uwagi ogólne | str199
Podstawa rozliczeń między stronami po skorzystaniu z ustawowego prawa odstąpienia - analiza krytyczna istniejących koncepcji | str199
5.2. Prezentacja koncepcji | str201
5.2.1. Wykładnia literalna art. 494 k.c. - samoistny i wyczerpujący charakter normy | str201
5.2.2. Dopuszczalność wzajemnego stosowania analogii norm regulujących różne rodzaje odstąpienia | str202
5.2.3. Bezpodstawne wzbogacenie | str206
5.2.4. Przepisy o rozliczeniach między właścicielem a posiadaczem | str209
5.3. Wpływ przyjęcia poszczególnych koncepcji na rozliczenia między stronami | str211
5.3.1. Zwrot przedmiotu świadczenia (przedmiotu umowy) | str211
5.3.2. Dalsze rozliczenia między stronami | str215
5.3.2.1. Wynagrodzenie za korzystanie z przedmiotu świadczenia | str215
5.3.2.2. Nakłady | str221
5.4. Reżim bezpodstawnego wzbogacenia - konsekwencje zastosowania pozostałych przepisów | str223
5.4.1. Zasada surogacji | str223
5.4.2. Wydanie korzyści przez osobę trzecią | str224
5.4.3. Przepadek | str225
5.5. Konsekwencje przyjęcia poszczególnych koncepcji rozliczeń między stronami a wartości i interesy stron chronione przez odstąpienie oraz trudności, które odstąpienie rodzi w praktyce | str225
5.5.1. Reakcja na naruszenie zobowiązania | str225
5.5.2. Dochodzenie naprawienia szkody | str226
5.5.3. Brak możliwości dochodzenia równowartości utraconego przedmiotu świadczenia a restytucyjna funkcja odstąpienia | str227
5.5.4. Obowiązek zwrotu a stan aktualności wzbogacenia | str228
5.5.5. Zwrot wartości pierwotnej i przedmiot obowiązku zwrotu | str229
5.5.6. Pozostałe rozliczenia między stronami | str230
5.6. Wnioski | str231
6.1. Uwagi ogólne | str233
Koncepcja odesłania do skutków bezpodstawnego wzbogacenia | str233
6.2. Stosunek bezpodstawnego wzbogacenia do art. 494 k.c. | str234
6.3. Koncepcje odesłania do podstawy prawnej i odesłania do skutków prawnych | str235
6.4. Odesłanie art. 494 k.c. do skutków prawnych bezpodstawnego wzbogacenia na gruncie prawa polskiego. Wzajemna relacja norm art. 494 i art. 495 § 1 k.c. | str237
6.5. Charakter i technika odesłania - nakaz odpowiedniego stosowania przepisów | str241
6.6. Co oznacza przyjęcie odesłania art. 494 k.c. do skutków bezpodstawnego wzbogacenia | str244
6.7. Konsekwencje odesłania do skutków prawnych bezpodstawnego wzbogacenia w zakresie obowiązku zwrotu | str244
6.8. Konsekwencje odesłania do skutków prawnych bezpodstawnego wzbogacenia w zakresie pozostałych rozliczeń między stronami | str245
6.8.1. Wynagrodzenie za korzystanie z przedmiotu świadczenia | str245
6.8.2. Nakłady poczynione na przedmiot świadczenia | str246
6.8.3. Odesłanie do skutków prawnych bezpodstawnego wzbogacenia a pozostałe środki restytucyjne przewidziane w przepisach regulujących bezpodstawne wzbogacenie | str247
6.8.3.1. Wydanie korzyści przez osobę trzecią | str247
6.8.3.2. Przepadek | str248
6.8.3.3. Naprawienie szkody w świetle art. 414 k.c. | str248
6.9. Koncepcja odesłania do skutków bezpodstawnego wzbogacenia a wartości i interesy chronione przez ustawowe prawo odstąpienia | str249
6.10. Poszczególne przypadki odstąpienia a możliwość stosowania art. 494 k.c. | str250
6.10.1. Uwagi ogólne | str250
6.10.2. Odstąpienie z powodu częściowej niemożliwości świadczenia | str251
6.10.3. Odstąpienie z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej | str252
6.10.4. Odstąpienie od umowy o dzieło i umowy o roboty budowlane (art. 635, art. 637 § 2, art. 640, art. 644 i art. 656 k.c.) | str253
6.10.4.1. Opóźnienie z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła (art. 635 k.c.) | str253
6.10.4.2. Wadliwe wykonywanie dzieła (art. 636 § 1 k.c.) | str256
6.10.4.3. Rękojmia za wady dzieła (art. 637 § 2 k.c.) | str257
6.10.4.4. Odstąpienie z powodu braku współdziałania zamawiającego (art. 640 k.c.) | str258
6.10.4.5. Odstąpienie za zapłatą umówionego wynagrodzenia (art. 644 k.c.) | str259
6.10.4.6. Odstąpienie od umowy o roboty budowlane ze względu na brak wymaganej gwarancji zapłaty (art. 6494 § 1 k.c.) | str259
6.10.4.7. Odstąpienie od umowy o roboty budowlane ze względu na wadliwe ich wykonywanie lub z tytułu rękojmi (art. 656 k.c.) | str260
6.10.5. Odstąpienie z tytułu niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową (art. 8 ust. 4 ustawy o sprzedaży konsumenckiej) | str260
6.10.6. Odstąpienie w razie zastrzeżenia zadatku (art. 394 k.c.) | str263
6.10.7. Odstąpienie od umowy na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych | str264
6.10.8. Odstąpienie na gruncie ustawy deweloperskiej | str265
6.11. Wnioski | str267
7.1. Uwagi ogólne | str269
7.2. Wpływ winy na rozliczenia między stronami | str269
Zróżnicowanie czynników wpływu na rozliczenia między stronami po dokonaniu odstąpienia | str269
7.2.1. Wina jako zasada odpowiedzialności | str270
7.2.2. Wina w znaczeniu okoliczności, za które strona ponosi odpowiedzialność | str270
7.3. Status konsumenta (skutki odstąpienia od umowy sprzedaży konsumenckiej) | str272
7.3.1. Zakres zwrotu spełnionych świadczeń | str272
7.3.2. Wynagrodzenie za korzystanie z przedmiotu świadczenia | str274
7.4. Zbieg podstaw do odstąpienia | str279
7.5. Wpływ zastrzeżenia własności rzeczy sprzedanej na rozliczenia między stronami | str281
7.6. Wnioski | str284
Część drugKonsekwencje odesłania do skutków bezpodstawnego wzbogacenia | str285
8.1. Uwagi ogólne | str287
Zasady wykonania i skutki niewykonania obowiązku zwrotu przedmiotu spełnionego świadczenia | str287
8.2. Zakres przedmiotowy obowiązku zwrotu - wyłączenie zasady aktualności wzbogacenia | str288
8.2.1. Wartość przedmiotu świadczenia podlegającego zwrotowi | str288
8.2.2. Wydanie pożytków i korzyści uzyskanych z przedmiotu świadczenia | str293
8.2.3. Wydanie równowartości korzyści | str294
8.2.3.1. Wydanie równowartości korzyści w przypadku całkowitej utraty przedmiotu świadczenia (gdy zwrot jest niemożliwy) | str294
8.2.3.2. Wydanie równowartości korzyści jako instrument wyrównania do pierwotnej wartości przedmiotu świadczenia. Sposób obliczania równowartości korzyści podlegającej wydaniu | str296
8.2.3.3. Wydanie równowartości korzyści w przypadku, gdy zwrot przedmiotu świadczenia jest niecelowy lub nadmiernie utrudniony | str297
8.3. Roszczenie o wydanie surogatów | str297
8.4. Charakter i źródło zobowiązań do zwrotu przedmiotów świadczeń | str298
8.5. Zasady wykonania obowiązku zwrotu | str302
8.5.1. Ogólne zasady wykonania zobowiązań | str302
8.5.2. "Zasięg" teorii przekształcenia | str303
8.5.2.1. Prawo wstrzymania się ze spełnieniem świadczenia wzajemnego | str304
8.5.2.2. Przedawnienie | str305
8.6. Skutki niewykonania obowiązku zwrotu - wyłączenie niektórych przepisów o skutkach niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych | str307
8.7. Konieczność liczenia się z obowiązkiem zwrotu świadczeń (dotyczy to statusu konsumenta) | str308
8.8. Dopuszczalność odstąpienia w sytuacji, gdy przedmiot świadczenia został zniszczony lub w inny sposób utracony (unicestwiony) | str308
8.9. Wnioski | str310
9.1. Uwagi ogólne | str312
Wynagrodzenie za korzystanie z przedmiotu świadczenia oraz odszkodowanie za pogorszenie jego wartości lub utratę | str312
9.2. Podstawa dochodzenia wynagrodzenia | str315
9.3. Zapłata wynagrodzenia za korzystanie z przedmiotu świadczenia jako postać wydania równowartości korzyści | str318
9.4. Charakter roszczenia o zapłatę wynagrodzenia oraz kwestie dowodowe | str319
9.5. Zakres przedmiotowy wynagrodzenia za korzystanie z przedmiotu świadczenia | str320
9.6. Zasady dotyczące ustalania wynagrodzenia | str322
9.7. Wartość korzyści, której równowartość podlega zwrotowi | str324
9.8. Początkowy moment naliczania wynagrodzenia | str327
9.9. Wynagrodzenie za korzystanie z przedmiotu świadczenia w świetle projektów harmonizacyjnych/unifikacyjnych | str329
9.10. Odszkodowanie za utratę i pogorszenie rzeczy | str331
9.11. Roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za korzystanie z przedmiotu świadczenia a roszczenie o zwrot świadczeń | str331
9.12. Wnioski | str333
10.1. Uwagi ogólne | str335
10.2. Pojęcie nakładów w kontekście odstąpienia | str335
Rozliczenie nakładów dokonanych na przedmiot świadczenia | str335
10.3. Podstawa i przesłanki dochodzenia zwrotu nakładów na przedmiot świadczenia - kilka uwag szczegółowych | str336
10.3.1. Podstawa | str336
10.3.2. Przesłanki dochodzenia zwrotu nakładów. Nakłady w świetle projektów harmonizacyjnych/unifikacyjnych | str337
10.4. Rodzaj nakładów podlegających zwrotowi | str340
10.5. Nakłady podlegające zwrotowi przed dokonaniem odstąpienia. Moment miarodajny dla obliczania wartości nakładów | str342
10.6. Nakłady podlegające zwrotowi po dokonaniu odstąpienia | str344
10.7. Zwrot równowartości świadczenia z odliczeniem nakładów | str344
10.8. Obliczanie wartości nakładów | str346
10.9. Zwrot pożytków | str347
10.10. Zwrot nakładów a wartości i interesy chronione przez odstąpienie | str350
10.11. Wnioski | str351
11.1. Uwagi ogólne | str354
Wpływ odstąpienia na możliwość dochodzenia odszkodowania z tytułu niewykonania zobowiązania | str354
11.2. Podstawa dochodzenia odszkodowania | str355
11.3. Podmioty uprawnione do dochodzenia odszkodowania | str356
11.4. Przesłanki dochodzenia odszkodowania | str357
11.4.1. Zdarzenie wywołujące szkodę | str358
11.4.2. Szkoda | str361
11.4.3. Związek przyczynowy | str362
11.5. Zakres przedmiotowy odszkodowania - okoliczności wpływające na wysokość odszkodowania | str364
11.6. Przyczynienie się poszkodowanego | str370
11.7. Roszczenie odszkodowawcze w projektach harmonizacyjnych/unifikacyjnych oraz w umowach międzynarodowych | str371
11.8. Wpływ odstąpienia na uprawnienia wierzyciela na wypadek zwłoki | str373
11.9. Roszczenia odszkodowawcze a odstąpienie jako uprawnienie z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej | str377
11.10. Wnioski | str378
Zakończenie - wnioski i dyskusja | str381
Bibliografia | str395

Wstęp

pienieiodmowaprzyjęciaświadczenia,pełniąpodobnąrolę.Wskazuje

się,że:nWsystematycepolskiegoKCodstąpienieodumowydotyczy

jedynieumówwzajemnych.Gdychodziozobowiązanianiemające

tegocharakteru,ustawodawcaposługujesięformułą«nieprzyjęcie

świadczenia»,któremajednakdoprowadzićdopodobnychkonsekwen-

cji.Ustajeobowiązekpierwotnegoświadczenia,awjegomiejsce

wchodziobowiązeknaprawieniaszkody”39.Podnosisięrównież,iż

nmożnaprzyjąć,żewart.477§2k.c.ukrytyjesttakżerodzajodstąpienia

odumowy.Jedynaróżnicamapolegaćnaodrębnościfaktycznej,anie

prawnej.Skoroniesątozobowiązaniawzajemne,aświadczenienie

zostałospełnione,toniemapotrzebyrozstrzyganiaolosachświadczenia

wzajemnego.Istniejegrupaumów,którewprawdzieniemieszcząsię

wpojęciuumówwzajemnych,alegdzietakżeobiestronyzobowiązane

sądoświadczenia(niewystępujeekwiwalentnośćświadczeń).Wtakim

przypadku«prawnokształtującenieprzyjęcieświadczenia»musiprowa-

dzićdoskutkówtożsamychzodstąpieniem-stronyzobowiązanesą

zwrócićto,coświadczyły”40.

Ponadtouprawnieniedoodmowyprzyjęciaświadczeniazpowodu

zwłokidłużnikazaliczasiędogrupyuprawnieństanowiącychjedno-

stronnąrezygnacjęzezobowiązańumownych.Twierdzisię,że

noświadczeniewierzycielaonieprzyjęciuświadczenianiepowoduje,

coprawda,wygaśnięciastosunkuzobowiązaniowego,alebezpośrednio

prowadzidotakiegoskutku.Podtymwzględem,niewykazujeono

różnicwstosunkudowypowiedzeniaiodstąpienia”41.Cowięcej,akcen-

tujesię,żenuregulowanewart.477§2k.c.uprawnieniewykazuje

wspólnecechyzuprawnieniemdowypowiedzeniazpowodunaruszenia

zobowiązaniaiustawowegoprawaodstąpienia(...)Pewnaodmienność

wynikawyłączniezzawartejwart.477§2k.c.regulacjiprzesłanki,

uprawniającejwierzycieladoskorzystaniazuprawnieniadonieprzyjęcia

świadczenia.Jestniąbowiemnietylkozwłokadłużnikawspełnieniu

świadczenia,aletakazwłoka,którapowodujedlawierzycielautratę

znaczeniaświadczenia,całkowitąlubwprzeważającymstopniu”42.

Zwracasięrównieżuwagęnapodobieństwokonsekwencjiobuśrodków

39F.Zoll(w:)Prawozobowiązań-częśćogólna...,podred.A.Olejniczaka,s.190.

40Ibidem,s.190-191.

41G.Tracz,Sposobyjednostronnejrezygnacji...,s.110.

42Ibidem,s.112.

Brak wyników

Obligacyjne skutki ustawowego prawa odstąpienia od umowy

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra