Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
MałgorzataFabiszak,MarcinOwsiński
Wolff-Powęska8pisałaodyskursachpamięciiwinynagruncieniemieckim.
SposobyprowadzenianaracjioZagładzienatleporównawczym–wPolsce
iweFrancji,stałysięprzedmiotemzbioruartykułówwydanychprzezBarba-
ręEngelkingetal.9OprzemianachpamięcinaUkrainiepisałJacekNowak10.
Równieżdziałaniawramacheuropejskiejsieci„PamięćiSolidarność”mająna
celupodjęciedialogumiędzydyskursamipamięciiupamiętnienia,panujący-
miwEuropieWschodniejiZachodniej.
Wobectakiegorozkwitubadańnadpamięciąspołecznąmożnazadaćpyta-
nie,conowegownosiobecnapublikacjadotejdyskusji.Książkęstanowizbiór
artykułówpoświęconychzagadnieniukształtowaniapamięcizbiorowejowy-
darzeniachtraumatycznych.Wcentrumuwagiznalazłysięmuzeaimiejsca
pamięciwbyłychobozachkoncentracyjnychiobozachzagładyorazichrola
wreprezentowaniutrudnejhistorii.Zagadnienietopodjętozarównozper-
spektywyteoretycznej(ObirekiZiębińska-Witek),jakiwramachstudiów
przypadkówpoświęconychróżnymmiejscompamięci.Todrugiepodejście
reprezentowanejestpoprzezpróbyanalizypodjętezperspektywybadacza–
niejakozzewnątrzorazzperspektywypracownikamiejscapamięci–awięc
odwewnątrz.Taróżnorodnośćstanowiounikatowejwartościtomu,wktó-
rymzarównoakademicy,jakikuratorzywystawipracownicymerytoryczni
muzeówpodjęlidyskusjęnadwyzwaniami,wobecktórychstojąwspółcze-
snemuzeamartyrologiczneimiejscapamięci.Istotnejesttutajpodkreślenie
różnicwspojrzeniuakademickimastosowanym.Historycy,antropologowie
czykulturoznawcyanalizującysemiotykęwystawczydziałalnośćedukacyjną
muzeów,stawiająsobiezacelopisaniepotencjalnegoodbioruiinterpreta-
cjiwystawmuzealnychdokonującichkrytycznejanalizy.Kuratorzywystaw
ipracownicymerytorycznimuzeów,zwykształceniateżczęstohistorycy,
omawiająnatomiastfunkcjonowaniemuzeówwkontekściespołecznym,edu-
kacyjnymipolitycznymorazichrolęnapoziomieregionalnym,narodowym
imiędzynarodowym,atakżewyzwania,którymstarająsięsprostaćwobec
demokratyzacjiipluralizacjinarracjihistorycznych.
Pierwszedwarozdziałynakreślająramyteoretycznetomu,skupiającsię
nazagadnieniachpamięcizbiorowejitraumykolektywnej.StanisławObirek
podjąłproblempamięciwspółsprawców,przytaczająctrwającąnatentemat
debatęwpolskimdyskursiepublicznymiprzedstawiającjąnatlepodob-
nychdebatnadroląpamięciiniepamięciwStanachZjednoczonych,Izraelu
iNiemczech.AnnaZiębińska-Witekzaprezentowałaklasyfikacjęreprezenta-
cjiśmierciwmuzeachpoświęconychpamięciZagładyizaproponowałaroz-
różnieniena„śmierćrzeczywistą”
,„śmierćwyobrażoną”
,„śmierćsymboliczną”
i„śmierćwirtualną”
.Każdyztychtypówomówiłaszczegółowonaprzykładach
zaczerpniętychzmuzeówHolokaustu.
8
A.Wolff-Powęska,Pamięć-brzemięczyuwolnienie.Niemcywobecnazistowskiejprze-
szłości(1945-2010),Poznań2011.
9
ZagładaŻydów.PamięćnarodowaapisaniehistoriiwPolsceiweFrancji,red.B.Engel-
king,J.Leociak,D.Libionka,A.Ziębińska-Witek,Lublin2006.
10
J.Nowak,Społeczneregułypamiętania,Kraków2011.
