Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ObózNarodowywGdyniwlatach1920-1939
czaoNarodowejDemokracjinaŚląskuorazpracyKrzysztofaOsińskiegooNarodowej
DemokracjinaPomorzuwlatach1926-1939
12
.KrzysztofWaldemarMuchaopublikował
monografiędziejówObozuNarodowegowŁódzkiemwlatach1926-1939.Szczególnie
pomocne,zwłaszczawujęciukomparatywnym,sąrzetelneopracowaniapoświęconedzie-
jomłódzkiejendecjiopublikowaneprzezKrzysztofaKamińskiego
13
.Wielkaszkoda,żenie
stałysiępodstawądozrealizowaniamonografiiłódzkichstrukturObozuNarodowego.
Istnieniewymienionychopracowańposiadaistotneznaczenie,ponieważdzieje
endecjiwGdynimogąbyćnaobecnymetapiebadańskonfrontowanezdziałalnością
strukturwystępującychwpodobnych—podwielomawzględami—warunkachnaob-
szarzezachodniejPolski,naterenachdawnegozaborupruskiego,naterenachnajlepiej
rozwiniętychgospodarczoistojącychnajwyżejpodwzględempoziomucywilizacyjnego.
Wokresiemiędzywojennymobszartenbyłbezpośrednioipermanentnienarażonynare-
wizjonistycznezagrożeniezestronyNiemiec,któreniemogłysiępogodzićzustaleniami
traktatuwersalskiego(28VI1919)wkwestiiprzebiegugranicyzPolską.Jednocześnie
wPolscezachodniejnajsilniejszabyłaopozycjawobecrządówsanacyjnych,aendecja
—bądźzbliżonadoniejchadecjanaŚląsku—ugruntowałapo1926rokuswojąpozycję
najsilniejszejpartiipolitycznej.Liczneanalogieobserwujemyanalizującdziejeorganizacji
łódzkiej,któraodniosłaspektakularnysukceswśrodowiskurobotniczymistanowiławzo-
rzec,napodstawiektóregow1935rokupodjętowcałejPolsce,awięcrównieżwGdyni,
propagandęendeckąkoncentrującąsięnaretoryceantyżydowskiej.
Jakwspomniano,największątrudnośćsprawiałniedostatekbazyźródłowej.Archi-
wumgdyńskiegoStronnictwaNarodowegouległocałkowitemuzniszczeniu.Zachowały
sięnatomiastaktaKomisariatuRząduwGdyniorazPomorskiegoUrzęduWojewódz-
kiego.Cennymźródłeminformacjisąmiesięczne,kwartalneipółrocznesprawozdania
sporządzaneprzezstarostów,anastępnierównieżprzezKomisariat,aponadtozbiorcze
sprawozdaniapolitycznesporządzaneprzezUrządWojewódzkiwToruniu.Wykorzystano
równieżmateriałyczęściowozachowanychaktKomendyWojewódzkiejPolicjiPaństwowej
wToruniuorazKomendyPowiatowejPolicjiwWejherowie.Pozwoliłyonenarekonstruk-
cjędziałalnościObozuWielkiejPolskiwGdyniwnajważniejszymokresie(1931-1932),
12
H.Lisiak,NarodowaDemokracjawWielkopolscewlatach1918-1939,Poznań2006;P
.Świercz,Narodowa
DemokracjanaGórnymŚląskuwDrugiejRzeczypospolitej,Kraków1999;K.Osiński,WalkaoWielkąPolskę:
NarodowaDemokracjawobecrządówsanacjinatereniewojewództwapomorskiegowlatach1926-1939,
Toruń2008.PracaR.Wapińskiegooendecjipomorskiejjestjużobecniemałoprzydatna.Jejautor
,będąc
rzetelnymbadaczem,zdawałsobiesprawęzhipotetycznościwieluzawartychwniejoceniwniosków,
R.Wapiński,EndecjanaPomorzu…,s.145.
13
K.W
.Mucha,ObóznarodowywŁódzkiemwlatach1926-1939,Łódź2009;analizyK.Kamińskiegodoty-
czącełódzkiejorganizacjiSN,opublikowanewΠRocznikuŁódzkim”1987-1989,Vide:Bibliografia;zprac
poświęconychdziejomendecjinatereniePolskicentralnejiwschodniejwartowymienićmonografię
endecjiwPłockuMichałaSokolnickiego,ZdziejówendecjiwPłockuwlatach1919-1939,opublikowaną
wdwóchczęściachnałamachΠNotatekPłockich”
,Vide:Bibliografia.
14
