Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Drugiepojęcie,imagoHansaBeltinga,mówioznaczeniuobrazu,jaki
trwałodantykudopoczątkówrenesansu11.Byłtoobraz,któryzawierałwsobie
znaczenieobecnościtego,cojestwnimprzybliżane.Odnosisięonoszczegól-
niedotreścisakralnych,oddajenuminosum,symbolicznąobecnośćbóstwa.
PrzykłademtakiegoobrazujestdlaBeltingabizantyjskaikona.Zdaniemtego
badaczawrenesansiedochodzijednakdozerwaniawięziłączącejreprezentację
iznaczeniewobrazie.Dziejesiętakzasprawądeklarowanejprzezruchrefor-
macjiniechęcidoikonolatriiobecnejwtradycjikatolickiej.Efektemdziałania
reformacjijestwyraźnyrozdziałnaintelektualnynamysłutożsamianyztek-
stemiobraz,którymabyćrozumianyjakowtórnywobecsłowa.Kontynuacja
zmianyzapoczątkowanejprzezreformacjęwidocznajestdodzisiajwkulturze
zachodniej.Pozytywnymskutkiemjestwyłonieniesięwniejnowychform
malarstwaiotwarcienanowetematy.Aspektnegatywnyjednaktoprzeko-
nanieowtórnościobrazu,którewiążesięzoddzieleniemodwcześniejszych
źródełśródziemnomorskiejtradycjikultury12.Doświadczeniewspółczesne-
gowidzajestzatemrozciągniętemiędzydwomaekstremami:imagoBeltinga
iapparatusemFlussera.
Skoromowaoodbiorcy,wartozwrócićuwagęnajeszczejednoznaczenie
imago,któreodgrywatakżeistotnąrolęwpsychoanalitycznejteoriiLacana.
Odpowiadaonopierwszemuokresowirozwojuczłowiekanazwanemuprzez
tegobadaczafaząlustra,wktórymdzieckorozpoczynabudowaniewłasnej
tożsamości,identyfikującsięzeswoimlustrzanymodbiciem.Procestenjed-
nakniekończysięostateczniewdzieciństwie,awpisanyzostajewkolejneeta-
pyżyciaczłowieka.Lacanwychodzizzałożenia,żeludzkaosobowośćobjawia
sięodpoczątkujakorozproszonanafragmenty.Imago,podobniejakodbicie
wlustrze,mapełnićfunkcjęwyidealizowanegoobrazupodmiotu.Obrazpozwa-
lawięcczłowiekowinaprowadzenieprocesuintegracjiwłasnejtożsamości.
Procestenwiążesięzatem,podobniejakuBeltingawjegokulturowymopisie
imago,zprzeświadczeniemojednościwizualnejreprezentacjiicechludzkiej
osobowości.Obrazpełniwięcwtymprzypadkufunkcjęintegrującąiafirmującą
zespółcechskładającychsięnaosobowośćczłowieka.Touderzającekiedyporów-
nujesięfotograficzneujęciawidocznenaInstagramielubwinnychmediach
11PrzykłademimagodlaBeltingajestbizantyjskaikona,por.H.Belting,Obrazikult.Historia
obrazuprzedepokąsztuki,przeł.T.Zatorski,słowo/obrazterytoria,Gdańsk2010,s.7-58,atakże
tenże,Faces.Historiatwarzy,przeł.T.Zatorski,słowo/obrazterytoria,Gdańsk2015,s.148-151.
12
Por.H.Belting,Obrazikult…
18
Doświadczenieobrazowecyklu
