Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Carmen,senromantykówinarodzinymitu
podrozdziale.WtymmiejscuprzyjrzęsięnatomiastbliżejopowiadaniuCarmen
francuskiegopisarzaProsperaMériméego91.Tanowelaoszczególnejmitotwór-
czejsilestałasiękwintesencjąromantycznegospojrzenianapołudnieHiszpanii
iwydajesięistotnazarównozewzględunarolęwformowaniustereotypów
ihiszpańsko-andaluzyjskiejmetonimii,jakizpowoduuwikłanychwtenproces
filmowychadaptacji.Tezaśświetnieodzwierciedlajątakżeproblemrehispaniza-
cjiwzorcówwykształconychzagranicąiwłączeniaichwnowymodelkultury
narodowej.
JakokompendiumandaluzyjskichstereotypówCarmenstałasięswego
rodzajunantonomazjąespañolady”92,arok1845,wktórymMériméeopubli-
kowałopowiadanie,powszechnieuznawanyjestzadatęwykrystalizowaniasię
gatunku
93.Rolęautorawpopularyzacjiromantycznejwizjikrajuuwydatniateż
określenienHiszpaniaMériméego”94.Rozumianajestonajakorówniemalowni-
cza,cofikcyjnakrainauwodzicielskichCyganek,szlachetnychrozbójników,kor-
ridy,folkloru,ognistychtemperamentów,nagłychśmierciisilnychnamiętności,
awięcsprowadzasiędoelementówstereotypowoprzypisywanychAndaluzji.
CharakterystycznadlaCarmenhiperbolizacjaandaluzyjskichmotywówupo-
wszechniłapostrzeganieregionujakosynonimucałegokraju95,cojestkolejnym
elementemłączącymnowelęzespañoladą.Opowiadaniedobrzeodzwierciedla
teżzmianęstereotypuHiszpanów.Romantycyniewidzieliwnichjużreflek-
syjnościiprzebiegłości,któredominowaływewcześniejszymwizerunku,lecz
impulsywnośćispontaniczność,oddająceideeepoki96.
W1859rokuwkorespondencjizeswojejszóstejpodróżydoHiszpanii
Mériméenarzeka,żekrajstajesięcorazbardziejnowoczesnyifrancuski.Do
JennyDacquinpisze:nWydajemisię,żeobyczajezmieniłysięznacząco,apolityka
isystemparlamentarnyzaburzyływnadzwyczajnysposóbmalowniczośćstarej
Hiszpanii”97.NatomiastwliściedopaniRochejaqueleinzwierzasię:nNapotka-
łemtuwielezmian.Cywilizacjapoczyniłapoważnepostępy,zbytpoważnedla
nas,wielbicielilokalnegokolorytu.Krynolinazastąpiłacałkowiciedawnąhalkę,
takładnąitaknieobyczajną.[Hiszpanie-J.A.]zajmująsiędużogiełdąibudują
kolej.Niemajużrozbójnikówiprawiewcaleniemagitar”98.OpowiadanieCar-
91Zob.P.Mérimée:Carmen.Tłum.T.Żeleński-Boy.KsiążkaiWiedza,Warszawa1989.
92L.Navarrete:Laespañolada…,s.25.
93Zob.:F.Ayala:LaimagendeEspaña.Alianza,Madrid1986,s.29;R.UtreraMacias:
Españoladas…,s.256;L.Navarrete:Laespañolada…,s.24-25.
94C.RodriguezFuentes:Laespañolada…,s.423.
95Zob.R.UtreraMacias:Españoladas…,s.256.
96Zob.R.UtreraMacias:Carmen:unmitoliterarioenelcineespañol.En:Encuentrossobre
literaturaycine.Ed.C.PeñaArdid.InstitutodeEstudiosTurolenses-CajadeAhorrosdelaIn-
maculada,Teruel-Zaragoza1999,s.174.
97Zob.P.Mérimée:ViajesaEspaña.Trad.,pról.ynotasG.RamosGonzález.Aguilar,Ma-
drid1988,s.294.
98Ibidem,s.295-296.
39
