Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28§IDEAEUROPY
wana,równieżwdyskursieprasowym.OdróżnienieEuropyodUnii
Europejskiejodnosisiędopróbtakiegokwestionowaniaistniejącej
równowagisił.Takierozróżnieniepozwalapostulować,żekrajkan-
dydującynależydoEuropy,ponieważpodzielajejhistorię,kulturę
iwartości.WtejperspektywiemetaforyEuropynietylkosłużąja-
koinstrumentmyślowy(por.Horolets2003a),alerównieżuczest-
nicząwzłożonychrelacjachmiędzywładząawiedząidyskursem,
którebyływykryteizdefiniowaneprzezMichelaFoucaulta(1980;
Komendant1994).
MichelFoucaultpodkreślałtakżezależnośćhistoriioddyskur-
su,przeszłościzaś–odjejwspółczesnychinterpretacji(Foucault
[1969]1977:162,164;por.Terdiman1993;Troillot1995).Zabie-
giwpolitycesymbolicznejdotyczącejEuropypolegałynarywali-
zacjialternatywnychwizjihistorii.Proceszmianyobrazówiwersji
przeszłości,któryzacząłsięwroku1989,możnapodzielićnaetapy.
Wartykule„Pamięćizapomnieniepokomunizmie”MarekZiół-
kowski(2002)rozróżniadwaetapy„odbudowypamięci”wokresie
transformacji.Początkowyetapmiałnaceluodsłonięciekłamstw
iretorycznychmanipulacjikomunistycznejpropagandy.Tenetap,
opróczkrytykiupadłegoreżimu,przyniósłzesobąpojawieniesię
zgeneralizowanejideipolskości:antykomunistycznej,rzymskoka-
tolickiejibędącejofiarąlosówhistorycznych.Natomiastdrugietap
odbudowypamięciskierowanybyłkubudowaniubardziejzłożonej
wizjipolskiejhistorii.Wkontekściepolskiejeurodebatyprzejście
odetaputworzeniamonolitycznegoobrazuEuropydoetapuwy-
łonieniasięambiwalentnychiwalczącychzesobąwizjiEuropyjest
związanezpojawieniemsięrzeczywistejperspektywyprzystąpie-
niadoUniiEuropejskiej.TaperspektywaprzemieniłaEuropęzwy-
śnionegoideałuwźródłoniepewności,nadzieiiobaw.Wzwiąz-
kuztympamięćzbiorowadotyczącaEuropyzaczęłabyćbardziej
skomplikowanainiejednoznaczna.Pierwszyetapmożnanazwać
etapemwyidealizowanegowizerunkuEuropy,wktórymEuropej-
skaWspólnotaGospodarcza,późniejUniaEuropejska(wymiarpo-
lityczno-gospodarczy)zlewasięzEuropąhistorycznąichrześcijań-
