Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Językomaniaiobrazofobia...
19
nalnościalbouniwersalnymodelkażdegorodzajukulturywytwarzanej
przezczłowieka.
Gdyprzedstawicielnaukszczegółowych(pozytywnych)podejmu-
jeswerozważania,odwołujesięczęstodosztucznegojęzyka,wktórym
starasięsformalizowaćswojetezytak,bymócjenastępnieprzekształ-
caćzgodniezprzyjętymiregułami.Czynitakwnadziei,żepoowych
sprawnie(dziękiformalizacjiwłaśnie)przeprowadzonychprzekształce-
niachujawnisięjakaśnowawiedza,ujawniąsięjakieśnowewłasności
sferyprzedmiotowej,którąsięzajmuje.Idealnajestsytuacja,gdyjakaś
sformalizowanazapomocąrachunkuteoriaflprzewiduje”konsekwencje,
któredadząsięodkryćwświecieempirycznym.Takstałosięnaprzy-
kładwprzypadkupromieniowaniatła,któreprzewidywałakosmolo-
gicznateoriapierwotnegowybuchu,alektórepoczątkowotraktowano
jakorodzajzakłóceniaiobjawniedoskonałościsprzętuelektronicznego
ipomiarowego.Wnaukachspołecznych,jakrównieżhumanistycznych
tatendencjawubiegłymXXstuleciutakżebyłaobecna.Naukiszczegóło-
we,jakfizykaibiologia,zracjiswejskutecznościiniezwykłychpostępów
stawałysięniedościgłymwzorcemipożywkądlaciągłegowzrastaniaide-
ologiiscjentystycznej.Naukioduchuniedysponowałyjednaktaktwardą
irozstrzygającąsferąempirii,wobecczegopróbysformalizowanegoopi-
sużyciaspołecznegoczyróżnychformkulturynieprzynosiłyporówny-
walnychznaukamiprzyrodniczymirezultatów.Dążeniedozachowania
dużejścisłościrozważańnagrunciefilozofiicharakteryzowałozarówno
neopozytywistów,scjentystówmarksistowskich,jakifenomenologów.
Formalizacjajęzykapodejmowananakłademogromnegowysiłkustawała
sięteżczasemsztukądlasztukiiniedoprowadzaładopojawieniasięja-
kiejśzasadniczonowejwiedzy.
Ścisłośćrozważańipodejmowanieichwsposóbzdyscyplinowa-
nywjęzykuzokreślonymirygoramijestoczywiściewielkąwartością.
Jednocześnieszerokiebadanianadheureząmyśleniatwórczegowie-
lokrotniepotwierdzały,żeścisłośćnaetapiewpadaniananowepo-
mysłystanowibarieręhamującą.Prawdopodobniewieleprocesów
ludzkiegopoznaniaodbywasiębezużyciajęzykaimacharakterprze-
kształceńobiektówwyobrażonych,awszczególnościwizualizowanych.
Wydajesię,żedocieraniedotakichschematówiujawnienietakichstruk-
turumożliwiłobywyśledzenieprawdziwegopodłożaiistotynaszego
poznania.Paradoksalnieodcięciesięodpoznaniaopartegonajęzyku
ikonkluzywnymdowodziepozwoliłobyzbudowaćkognitywistykę,się-
gającąnajgłębszychpokładównaszegopoznania,cowięcej,umożliwiłoby
