Obrazy i wizje

Krzysztof Podemski

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-232184-4-9

DOI:

Wydawnictwo:

Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

Rok wydania:

2008

Liczba stron:

194

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Podemski, Krzysztof. Obrazy i wizje. Red. . Poznań: Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2008, 194 s. ISBN 978-83-232184-4-9

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Podemski, K.

T1 Obrazy i wizje

PB Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

PP Poznań

YR 2008

SN 978-83-232184-4-9

Bibliografia BibTex:

@Book{ 45407, author = "Podemski, Krzysztof", editor = "", title = "Obrazy i wizje", publisher = "Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu", year = "2008", address = "Poznań", isbn = "978-83-232184-4-9" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Podemski, Krzysztof

ED -

TI - Obrazy i wizje

PB - Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

CY - Poznań

PY - 2008

SN - 978-83-232184-4-9

ER -

Netografia (standard APA):

Podemski, Krzysztof. Obrazy i wizje [baza danych online] Poznań: Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2008 [dostęp: 26 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/obrazy-i-wizje-krzysztof-podemski-45407.

polityka, Tygodnik Powszechny, Tygodnik Solidarność, Rzeczywistość

Próba rekonstrukcji obrazu społeczeństwa polskiego, jak również propozycji jego zmian i przeobrażeń, zawartych w kilku czasopismach wybranych do analizy ze względu na zakładane ich powiązania z głównymi siłami politycznymi zaangażowanymi w konflik...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-232184-4-9

DOI:

Wydawnictwo:

Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

Rok wydania:

2008

Liczba stron:

194

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

NOTA AUTORSKA7
WSTĘP11
UWAGI METODOLOGICZNO-TECHNICZNE19
ROZDZIAŁ I. CECHY FORMALNE I PROBLEMATYKA „TYGODNIKA SOLIDARNOŚĆ”, „TYGODNIKA POWSZECHNEGO”, „POLITYKI”, „RZECZYWISTOŚCI” i „SERWISU INFORMACYJNEGO KOMISJI ZAKŁADOWEJ NSZZ »SOLIDARNOŚĆ« UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA”23
1. Analiza cech formalnych pięciu pism23
2. Tematyka poruszana w pięciu pismach24
ROZDZIAŁ II. OBRAZY STRUKTURY SPOŁECZNEJ28
1. „Tygodnik Solidarność”: „władza” kontra „społeczeństwo”29
2. „Tygodnik Powszechny”: „ludzie pracy”36
3. „Polityka”: mozaika warstw39
4. „Rzeczywistość”: zorganizowana w partię „klasa robotnicza” jedynym suwerenem państwa40
5. „Serwis Informacyjny Komisji Zakładowej NSZZ »Solidarność« Uniwersytetu im. A. Mickiewicza”: „klasa trój-panów” kontra „klasa ludowa”45
6. Podsumowanie46
ROZDZIAŁ III. OBRAZY KRYZYSU, JEGO PRZYCZYN I UWARUNKOWAŃ52
1. „Tygodnik Solidarność”: autokratyzacja państwa i etatyzacja społeczeństwa52
2. „Tygodnik Powszechny”: błędne założenia doktrynalne57
3. „Polityka”: dogmatyzm gospodarczy prowadzi do delegitymizacji władzy62
4. „Rzeczywistość”: „odstępstwa od uniwersalnych zasad socjalizmu”66
5. „Serwis Informacyjny Komisji Zakładowej NSZZ »Solidarność« Uniwersytetu im. A. Mickiewicza”: autokratyczna władza „klasy trój-panów”69
6. Podsumowanie70
ROZDZIAŁ IV. OBRAZY KONFLIKTU SPOŁECZNEGO74
1. „Tygodnik Solidarność”: „społeczeństwo” strajkiem zmusza „władzę” do kompromisu74
2. „Tygodnik Powszechny”: kompromis „Solidarności” i rządu w imię dobra narodu77
3. „Polityka”: wewnętrzna dynamika konfliktu80
4. „Rzeczywistość”: zniszczyć „prawicę”83
5. „Serwis Informacyjny Komisji Zakładowej NSZZ »Solidarność« Uniwersytetu im. A. Mickiewicza”: „samoograniczająca się rewolucja”86
6. Podsumowanie89
ROZDZIAŁ V. WIZJE ŁADU SPOŁECZNEGO I ZMIAN92
1. „Tygodnik Solidarność”: deetatyzacja społeczeństwa, demokratyzacja państwa, uspołecznienie instytucji92
2. „Tygodnik Powszechny”: między „trzecią drogą” a liberalizmem99
3. „Polityka”: deetatyzacja gospodarki i uspołecznienie instytucji kulturalnych107
4. „Rzeczywistość”: etatyzacja społeczeństwa przez scentralizowaną partię111
5. „Serwis Informacyjny Komisji Zakładowej NSZZ »Solidarność« Uniwersytetu im. A. Mickiewicza”: demokratyzacja państwa i uspołecznienie gospodarki116
6. Podsumowanie119
ROZDZIAŁ VI. NACZELNE WARTOŚCI SPOŁECZNE124
1. „Tygodnik Solidarność”: podmiotowość jednostki i społeczeństwa124
2. „Tygodnik Powszechny”: podmiotowość jednostki i narodu125
3. „Polityka”: rozsądek127
4. „Rzeczywistość”: partia, sojusze, porządek129
5. „Serwis Informacyjny Komisji Zakładowej NSZZ »Solidarność« Uniwersytetu im. A. Mickiewicza”: demokracja i suwerenność132
6. Podsumowanie132
ROZDZIAŁ VII. TRZY STYLE MYŚLENIA SPOŁECZNEGO: HUMANISTYCZNY, EKONOMICZNY I TOTALITARYSTYCZNY (konkluzje)135
1. Wewnętrzna spójność poszczególnych obrazów i wizji społeczeństwa135
2. Podobieństwa i różnice pomiędzy poszczególnymi obrazami i wizjami139
3. Ewolucja prezentowanych obrazów i wizji143
4. Społeczna baza poszczególnych obrazów i wizji społeczeństwa145
5. Relacja wiedzy społecznej („socjologii”) przedstawianej przez środki masowego przekazu do socjologii akademickiej i klasycznej myśli społecznej147
6. Relacja zrekonstruowanych obrazów i wizji społecznych do rzeczywistości151
7. Relacja zrekonstruowanych obrazów i wizji do obrazów i wizji społeczeństwa PRL w innych okresach oraz do obrazów i wizji innych społeczeństw socjalistycznych w okresach przełomu152
ANEKS154
1. Klucz kategoryzacyjny. Analiza ilościowa154
2. Numery i daty wydań analizowanych pism. Analiza jakościowa162
3. Kalendarium najważniejszych wydarzeń w okresie będącym przedmiotem analizy (Polska, 30 III–13 XII 1981 r.)164
BIBLIOGRAFIA166
INDEKS NAZWISK171
THE NATURE OF SOCIETY AND SOCIAL CONFLICT AS DEPICTED IN THE POLISH PRESS IN 1981 (Summary)175

Młodziludziedziękiszkole,mediomirodzinnymprzekazomposiadają

pewnąwiedzęowydarzeniachipostaciachwielkiegoruchuspołecznego

zpoczątkulatosiemdziesiątych.Niewielenatomiastwiedząotym,ojakich

sprawachdyskutowano,ocosięspieranoijakimjęzykiemsięposługiwano

wokresiepowstaniaruchuspołecznego,któryzapoczątkowałprocesprze-

mianwcałejEuropieWschodniej.

Mamjednocześnienadzieję,żeprezentowanapracaniejestwyłącznie

przyczynkiemdoanalizydynamikihistorycznegokonfliktu.To,conazwa-

łem„socjologiąuprawianąprzezśrodkiprzekazu”czy,bardziejkolokwial-

nie,„socjologiągazetową”(wiedzaospołeczeństwietworzonaidostarcza-

naprzezśrodkimasowegoprzekazu)zajmujecorazbardziejznaczącemiej-

scewpublicznymdyskursie.Socjologowieodroku1989doczasówwspół-

czesnychstalesąobecniwmediachjakokomentatorzybieżącychwy-

darzeń.Przeobrażająsięwpolitykówlubwspierająpartiepolityczne

ikolejnerządyjakoeksperci.Zdrugiejstrony,wielupublicystów,naprzy-

kładJacekŻakowski,opisujepolskąrzeczywistośćpoczątkówXXIwieku

równieżinteresującoitrafnie,jakczyniątosocjologowie.Publicystyczny

obrazspołeczeństwapolskiegoczasuprzemianpowstajenagorąco,socjo-

logicznyzaśrodzisiępowoli.Analizypublicystycznedocierajądoszer-

szychkręgówiwywierająwiększywpływnaświadomośćspołeczną,

wtymnaludziwładzy,niżekspertyzysocjologów.

Wdyskursiepublicznym1981rokuwyróżniłemtrzykluczowestyle

myśleniaopolskichsprawach:totalitarystyczny(narodowo-klasowo-spis-

kowy),ekonomistyczny(obecniezapewnenazwałbymgopoprostuneoli-

beralnym)ihumanistyczny(samorządowo-podmiotowościowy).Gdybyta-

kąanalizęprzeprowadzićwchwiliobecnej,okazałobysię,żewprzeciągu

ćwierćwieczaodtamtychpamiętnychwydarzeńzaszłyistotnezmiany.

Przedewszystkimdominującywokresie„świętarewolucji”wlatach1980-

1981stylhumanistycznyzaniknąłniemalcałkowiciewpublicznymdyskur-

sie.Funkcjonujejedyniewpublikacjachnaukowychipopularnonaukowych

(np.wznakomitejserii„Szklanedomy”,wktórejukazałysięm.in.anali-

zyi„oferty”ustrojowenp.:J.Kuronia,J.Regulskiego,W.Osiatyńskiego,

A.Halla)lubwalternatywnymobieguwydawniczymzwiązanymzmargi-

nalnymiwnaszychwarunkachruchamipracowniczymiianarchistycznymi

(np.interesującaksiążkaR.GórskiegoBezpaństwa.Demokracjauczestnicząca

wdziałaniu,wydanawserii„liniaradykalna”przezkrakowskiewydawnic-

twoKorporacjaHa!art).Zkoleimarginalnywtedystylekonomistyczny

zdominowałniemalcałkowiciepublicznydyskurs,zwłaszczatenobecnyw

czołowychśrodkachmasowegoprzekazu.Interesującąewolucjęprzeszedł

styltotalitarystyczny,którypodłuższymokresiemarginalizacjidocho-

dzicorazwyraźniejdogłosu.Tenneototalitarystycznystylzostałznacznie

Brak wyników

Obrazy i wizje

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra