Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wizualnereprezentacjehistorii
sięwkulturzewokreślonymmomenciejejrozwoju,azatemmają
charakterhistoryczny)i,stosując„elastycznąkategoryzację”,włącza
wobrębekfrazysporne,jaksamazauważa,typytekstówistrategie
tekstowe:hypotypozę,wariacjęsłownąnatematobrazu,opisobrazu,
interpretacjędziełasztuki,przekładintersemiotyczny,aluzjęnatemat
obrazu,inspiracjęobrazem,stylem,konwencjamiestetycznymi.Argu-
mentemjestkryteriumpragmatyczne,umożliwiające,dzięki„rozciąg-
nięciu”modelugatunkowego,interpretacjęfenomenówtekstowych,
którewzbudzaćmogąbezradnośćterminologiczną.Decydowaćmatu
czynnik„kontekstukulturowego”(wodróżnieniuodkontekstuhisto-
rycznego,obyczajowego,psychologicznego),dojakiegoodsyłaczytel-
nikatekst19.
Najwięcejproblemówwliteraturoznawczymdyskursiewywołuje
zaniechaniewewspółczesnychpraktykachpisarskichstosowaniatech-
nikdeskrypcyjnych,cowszakoznaczabrakrealizacjiźródłowopodsta-
wowegowyznacznikaekfrazy.
KwestiętęsukcesywniepodejmujeSewerynaWysłouch.Badaczka
przyjmujejednoznacznestanowisko,wykluczającutworybezopisów
zzakresuwyznaczanegoprzezcechygatunkowe.Wjednymzpierw-
szychtekstówwyraziłaswójdystansdozasadnościposługiwaniasię
kwalifikacjągatunkowąekfrazywodniesieniudoutworówniespełnia-
jącychjejcech:
Analizydowodzą,żeutwórliterackinawiązującydodziełapla-
stycznegoalbowogóleniezawieraopisu,odwołującsięwtym
zakresiedowiedzyczytelnika(awięcniejestekfrazą),alboteż
„uciekaodopisu”,podporządkowującgopolemicezpierwowzo-
rem,anawet—conajciekawsze—zastępujeopisinnymiformami
wypowiedzi(narracją,monologiemlirycznym,dialogiem).Jakby
niespojrzećnaekphrasis,wyznacznikgatunkowystajepodznakiem
zapytania
20
.
19
Zob.B.Witosz:Ekfrazawtekścieużytkowym—wperspektywiegenologicznej
idyskursywnej.W:Kulturowewizualizacjedoświadczenia.Red.W.Bolecki,A.Dziadek.
Warszawa2010,s.170—171.
20S.Wysłouch:Literaturaiobrazł,s.21.
