Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Wizualnereprezentacjehistorii
Ekfrazy,zwłaszczawpoezjiwspółczesnej,niedasięsprowadzićdo
czystegomimetyzmuczysamejtylkokwestiiopisu23.
Podtrzymanieowychrozstrzygnięć,tymrazemwodniesieniudotekstu
eseistycznegoZbigniewaHerbertaGerardTreborch.Dyskretnyurokmiesz-
czaństwa(ztomuMartwanaturazwędzidłem),znajdujemywartykule
zawierającymśladlekturyświeżodostępnegopełnegopolskiegoprze-
kładuObrazówFilostrata24.
PodobnedoAdamaDziadkastanowiskoprzyjmujeBożena
Witosz,podkreślając,żekonceptualizacjaprzedmiotuestetycznego
wewspółczesnychrealizacjachekfrazydokonujesięnietylkoprzez
opis,lecztakżepoprzezwerbalizacjęprzeżyciaestetycznego.Prze-
konujewięc:
Dostrzeżeniewekfrazienietylkostrategiiuobecnieniaprzedmiotu
sztuki,aleuobecnieniacałegoaktuobcowaniazdziełemjestkrokiem
umożliwiającymzatrzymaniewobrębietejkategoriiwielurealizacji,
któreniemieściłysięwciasnychgranicach„starej”definicji25.
Doantycznegowzorcaodwołałasięnatomiastwkolejnymswoim
artykuleSewerynaWysłouch.UczonanapodstawieObrazówwyzna-
czyławyróżnikiekfrazy,którenastępnieporównałazcechami—jej
zdaniem,zdecydowaniebardziejoperacyjnego—przekładuintersemio-
tycznego.Zestawienieobukategoriiwyraźnierozdzielaichwyznacz-
nikiorazfunkcje:
Ekfrazakoncentrujeuwagęnaopisieiwynikającychstądproble-
mach:stosunkudooryginału,uobecnieniuorazmimesis.Przekład
intersemiotycznynatomiastzakładatransformację„tekstudocelo-
wego”,przekładznakówibadanierelacjiintertekstualnych.Prowa-
dzidozmianystatusuprzedmiotu,coodbywasiękosztemprezen-
tacjiiuobecnienia.Skłaniadoanalizyznaczeńpragmatycznych,do
23Ibidem,s.72.
24A.Dziadek:Apologiatwórczejswobody.EsejeZbigniewaHerberta:opis—uobec-
nianie—interpretacja.W:Zmysłwzroku,zmysłsztuki.PrywatnahistoriasztukiZbi-
gniewaHerberta.Cz.2.Red.J.M.Ruszar.Lublin2006,s.47—49.
25B.Witosz:Ekfrazawtekścieużytkowymł,s.182.
