Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ekfrazafotografii.ZagładaPiotraSzewca
27
Niecopóźniej—jaksięwydaje,iwobecmateriałuliterackiego,ikariery
modnegoterminu—wskazałakonsekwencjeliberalnegopodejściakla-
syfikacyjnego,zwracającuwagę,żezawartośćiformautworów,które
chcesięnazwaćekfrazami,przysparzająkilkunowychproblemów
badawczych:
Alecozrobićzekfrazami,któreniezawierająopisów,ponieważ
rezygnująznichnarzeczinterpretacji?Niejakozgóryzakładają,że
czytelnikznadanedziełoizgóryodwołująsiętylkodojegowie-
dzy.Ichcelemniejestwięcsamopis,leczrefleksjanatematsztuki
ikondycjiwspółczesnegoczłowieka[ł].Czywobectegomamy
doczynieniazzanikaniemopisu?Ewolucjąekfrazy,którazmienia
swójwyznacznikgatunkowy?Alecowtakimraziebędzienowym
wyznacznikiem?21.
Niezrezygnowałnatomiastzestosowaniaterminu„ekfraza”Adam
Dziadek,mimożerównieżstwierdziłodstąpieniepoetówodunaocz-
niającejdeskrypcji.Podsumował—centralnądlaswojejpropozycji—
analizędwóchwierszyotymsamymtytuleWidokDelfAdamaCzer-
niawskiegoiAdamaZagajewskiegownioskami,wktórychzaznaczasię
akceptacjaesencjalnychifunkcjonalnychprzeobrażeńekphrasis:
Obydwautworystanowiąbezwątpieniaszczególnyprzykład
ekfrazy—widzimywyraźnie,żejejcelemniejesttusamoodtwarza-
nie(reprodukcja)dziełasztukizapomocąsłów,kryteriumwierności
wobecomawianegodziełaniemawięczastosowaniawomawianych
wierszach.Pilnestudiowanieobrazuisczytywaniegoztekstempoe-
tyckimdajeniewielkierezultaty,możeraczejrozczarować,zwłaszcza
jeżelioczekujemyodwierszaekfrazydokładnejreprodukcjidanego
dziełasztuki22.
Wzamian—kontynuowałbadacz—czytelnikotrzymujesubiektywną
interpretacjędziełaiautoprezentacjępodmiotu,czyli„widza-autora”.
Zawyrokowałzatem:
21S.Wysłouch:„utpicturapoesis”—staraformułainoweproblemy.W:utpictura
poesis.Red.M.Skwara,S.Wysłouch.Gdańsk2006,s.15.
22A.Dziadek:Obrazyiwierszeł,s.71.
