Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
IwonaTaranowicz
dlatego,żesąużyteczne,aletakżedlatego,żenadająmaterialnykształtposzcze-
gólnymnarracjomtożsamościowym”(Giddens2001:113).Reprodukcjaspołecz-
nejstrukturybędącajednymzgłównymcelówrodzinyjakospołecznejinstytucji
niejestjużmożliwaprzezprostedziedziczenie.Niewystarczygromadzićdobra
iwpływy.Byzapewnićdzieckuodpowiedniąpozycję,należywyposażyćjewzasoby
pozwalającenapodejmowaniewyborówikontrolowaniewłasnychdecyzji.Zdolność
dokonywaniawyborówiprzyjmowaniazanieodpowiedzialności,czyliHprze-
jęciakontrolinadswoimżyciem”(Giddens2001:102),stajesiępodstawowym
społecznymobowiązkiemwyznaczającymliniespołecznejkontroliiwykluczenia
(Szkudlarek2016).
Zwiększającasięspecjalizacjawiedzyiwiążącasięzniąspecjalizacjapracy
winnysposóbwiążąludzi.Relacjestająsiępośrednie,zmniejszająctymsamym
poczuciewzajemnychzobowiązań.Towarzyszytemuprocesindywidualizacji.
TożsamośćjednostkibudowanakiedyśwścisłymzwiązkuzHmy”obecniekon-
struowanajestjakoHja”wrelacjidoHmy”.JejistotąstajesięHja-bez-my”(Elias
2008).Więzicharakteryzującewspólnotębędącekonsekwencjąwspółuzależnie-
niajednostekjątworzącychufundowanebyłynakomplementarnościwzajemnych
stosunków.Procesyindywidualizacjiosłabiająsiłęwzajemnychzależności,kreując
relacjekooperacjiopartenawymianie.
WspółzależnośćustanawiananapłaszczyźniewymianyznaczniesłabiejHwiąże”jed-
nostkinietylkodlatego,żemacharakteraspektowy,leczrównież,amożenawetprzede
wszystkimdlatego,żewymagawłączeniarefleksjiikażdorazowegozaprojektowaniaoso-
bistegoHzadania”,któremusłużyćmaodwzajemnienie,podczasgdyosiągnięcierzeczy-
wistejkomplementarności,wręczprzeciwnie,wymagawyłączeniarefleksjiijestzwiązane
zuznaniemzaoczywisteprzezczłonkówstojącegoprzednimiHzadania”(Marody,Giza-
-Poleszczuk2004:140).
ZdaniemNorbertaEliasapodstawowajednostkaintegracjispołecznejsłużąca
przetrwaniu,jakąwprehistorycznychczasachbyłagromadałowiecko-zbieracka,
awnowoczesnych–państwo,rodziokreślonytyphabitusustojącegoupodstaw
habitusówjednostkowych(Elias2008).Tenhabitus,rozumianyjakopewnamode-
lowawizjaświata,uporządkowanaicałościowa,wyjaśniającarzeczywistośćispaja-
jącają,wspólnadladanegotypuspołeczności,współcześnierozpadasięnakilka
uniwersów,uruchamiającprocesrefleksyjności(Kaufmann2004).Habituszawiera
wsobiepamięćdorobkuprzeszłychpokoleń.Owapamięćspołeczna,jakjąnazywa
Jean-ClaudeKaufmann,zawartajestwschematachporządkującychjednostkowe
aktywności,wyznaczającychichcodziennepraktyki,przejawiającsięwpostaci
przyzwyczajeń.Codzienneżycierodzinnejestpodstawowymobszaremrealizacji
przyzwyczajeń.Rolerodzinnewdużymstopniuodzwierciedlałyprzekazywaną
zpokolenianapokoleniapamięćspołeczną.Dziękitemuichprzyjęcieipełnie-
nieoznaczałokierowaniesięgotowymischematami.Rozpadjednolitegohabitusu
burzytenporządek.
