Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
zagadnieniewojennegookrucieństwa,któredlaludnościcałejEuropy–
zarównowojskowych,jakicywilów–stałosiępróbąułożeniasobieżycia
codziennegowzmieniającejsięrzeczywistości,którejwznacznejmierzenie
dałosięprzewidzieć.Służbawojskowa,itowkażdejepoce,bywałazwykle
zajęciemnacałeżycie.Jeżeliżołnierzynieprzymuszałodoniejnadługielata
obowiązująceprawo,toczęstoalbodecydowalisiędobrowolnienadalsze
pełnienieobowiązkówwoddziale,albowiedlimizernyżywotuciemiężony
wrogąniewolą.Niezależnieodsukcesówiporażekwojennych,gdywstę-
powaliwszeregiarmii,praktykażyciacodziennegomusiałazostaćpodpo-
rządkowananowemurygorowi,któryczęstookazywałsięplanemnażycie.
Ostatniaczęść–Pracaiżyciecodzienne–jestpoświęconanajbar-
dziejzróżnicowanejtematyce,ztymjednakzastrzeżeniem,żeograniczono
jądostudiównadXIXiXXwiekiem.DrugapołowaDwiekupary”,awięc
czasyprocesumodernizacyjnegoidebatnadpojęciemnowoczesności,gwał-
townychprzemianspołecznychorazrozkwitugospodarkikapitalistycznej,
jednoznaczniewpłynęłanamentalnośćistosunekdożyciacodziennego.
TowłaśniewprzypadkuXIXwiekumożemymówićopełnymrozróżnieniu
naDczaspracy”iDczaspopracy”.Tenostatnioddziaływałnanowysposób
spędzaniawolnychchwilorazzmodyfikowałpanującedotejporyprzyzwy-
czajeniaposzczególnychludzi.MartaMichalskawtekścieFortepian,albo
plagidomowe.ParadoksgrynafortepianiewWarszawienaprzełomieXIX
iXXwiekuzbadaławpływsferyfonicznejnażyciecodziennewarszawian.
Fortepian–symbolmieszczańskiejkulturyitowarzyskiegosalonu–okazuje
sięobecnywżyciuwiększościobywatelimiasta,którzytraktujągorozmaicie:
jakoelementrozrywki,zabawy,aczęstojakoutrapienieipowóddonarzekań.
Badaniedziejówinstrumentówiichspołecznychfunkcjipozwaladostrzec
rolęmuzykinietylkowkulturzeżyciacodziennego,alerównieżwkształ-
towaniuiDodczuwaniu”przestrzenimiejskiejorazjejfonosfery.Artykuł
WojciechMilejaŻyciecodziennewksiężycowejrzeczywistości.„Nasrebrnym
globie”JerzegoŻuławskiegojakoastronomicznametaforakrytykispołecz-
nejinaukowejprzełomuXIXiXXwiekuniedosyć,żeprzenositematykę
życiacodziennegonapowierzchnięKsiężyca,tojeszczepokazujegłówne
zagadnieniafilozoficzneporuszaneprzezpolskichpisarzyprzełomuwieków.
WswoimdzieleŻuławskiudowadnia,żeniezależnieodśrodowiska,wktó-
rymznajdujesięczłowiek,pojawiająsiętesameproblemydniacodziennego,
kreowaneprzezludzkiedoświadczeniaiprzyzwyczajenia.Pesymizmautora
powieściwynikazklimatuintelektualnegoepokiorazsymbolizujegorzką
analizęprzyzwyczajeńówczesnegospołeczeństwa.AgnieszkaGoluchwtekście
„Czegopragniegospodyni?”Asortymentcodziennegoużytkureklamowany
wkobiecymtygodniku„DobraGospodyni”(1901–1915)zajęłasięskierowa-
nymidokobiet(wwiększościziemianek)reklamami,wktórychprezento-
wanonajpopularniejszeXIX-wieczneproduktycodziennegoużytku.Dzięki
