Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
nPisaćfragmentami-takbrzmiałabyzatemgłównazasadastra-
tegiiliterackiejwyrażonejwtwórczościprozatorskiejHaupta,Czycza
iVargi.Wysuwaniefragmentarycznościjakopodstawowejzasadytak
rozumianejstrategiiliterackiej-zlogicznegopunktuwidzenia-może
wydawaćsięproblematyczne.Fragmentwszak,któregoimmanentną
ikonstytutywnącechąjestniekompletność,szczątkowość,a-jakdo-
dajeBarthes-takżewewnętrznaniejednorodność(parataksa),zdajesię
wykluczaćjakąkolwiekmożliwośćspójnejiperspektywicznejstrategii
mającejprowadzićdojakiegoścelu.Zapytaćnależyjednakotencel.
Jeśliprzyjąć,żenmówienieprzekazujeobraztych,którzymówią”4,to
jednymzcelówstrategiiliterackiej,ujawniającejsięwtwórczościnar-
racyjnej,możebyćwyrażeniesięmówiącegopodmiotu.
Tymbowiem,cowspólneprezentowanymdziełom,jestichfrag-
mentarycznośćujawniającasięnakażdymichpoziomie:wotwartości
kompozycjiikonstrukcjizarównoposzczególnychtekstów,jakicałych
tomówprozatorskich;wniejednorodnościgatunkowej,wniespójności
stylistycznejinarracyjnej,atakżewnieciągłościiszczątkowościte-
matycznej.Owewłasnościprzekładająsięzarazemnacharakterystykę
nadawcy/mówiącegopodmiotuwewszystkichinstancjachnadawczych
utworuoraznajegoaktywność:począwszyodautorazewnętrznego,
przezautorawewnętrznego(podmiotczynnościtwórczych),narratora,
pobohaterów.Obranastrategialiterackaobowiązujebowiemna
każdejzpłaszczyzndzieła,naktórychrolęmówiącegoprzejmująróżni
nadawcyl
Uwydatnianieaspektupodmiotowegointeresującejmnieprozy
uzasadnionemożezostaćwstępnietrzema,conajmniej,powodami.
Pierwszyobejmujeaspektgenetyczny5dziełaliterackiego,odnoszący
sięmiędzyinnymidoproblematykipiętnaosobowegowszerokim
4Zob.:M.Bachtin:SłowowpowieścilW:Idem:Problemyliteraturyiestetyki.Tłum.
W
.Grajewski.Warszawa1982,s.198.
5Spośródpodstawowychtwierdzeńoprzedmiociebadańnaukioliteraturzewy-
łożonychongiśprzezStefanięSkwarczyńskąwartoprzywołaćtomówiące,iż:nDzieło
sztukijestwytworemkonkretnejjednostki,konkretnegoczłowieka,jegorozumnego
działania,jegomyśliczerpiącejmateriałzzasobuwłasnychdoświadczeń,doznań
izwiedzy-azatemwsobietylkowłaściwysposóbdecydującejotreścidzieła,jej
ujęciuisposobachwyrażania.Tastronagenetycznegoaspektudziełaliterackiego,od-
słaniającajednostkętwórczą,każenamwdzieleliterackimliczyćsięzfaktempiętna
9