Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Fragmentaryczność
towaniuPolskiiPolakówpo1989roku;naspreparowaniudzieła,które
organizowałobywsobierzeczywistośćwewszelkichjejprzejawach,
wcałejjejzłożoności.Pragnienietakiegoutworuartykułowałmiędzy
innymiJerzyJarzębski,którywzbiorzeszkicówApetytnaPrzemianę
przedstawiłprojektdzieławielkiego-njakiejśwspółczesnejwersji
Przedwiośnia,PokoleniaMarkaŚwidyczyGenerałaBarcza:książek,
którebudowałyświadomośćspołecznągeneracjiwchodzącejwżycie
poIwojnieświatowej”9l
Tegorodzajupostulatypojawiałysięwdwudziestowiecznymmyśle-
niuopolskiejliteraturzewielokrotnie,zzadziwiającąwręczregular-
nością.Jużw1945roku,wtrzecimnumerzekrakowskiejnTwórczości”
KazimierzWykaopublikowałszkiczatytułowanyTragiczność,drwina
irealizm.Przyglądającsięproziedwudziestoleciamiędzywojennego
wskazywałdwiepostawy(tragicznąidrwiącą),zjakichwyrastałalite-
raturatamtegookresu,bynastępniepostulowaćnrealizmobiektywnego
szacunku”
,którypełniłbydwiezasadniczefunkcje-poznawcząiod-
twarzającą.Pisałwtedy:
Dziśnadewszystkopragniemywiedzieć,wprosty,ludzkisposóbrozu-
mieć.[ł]Powiemprosto:niewidzęinnejmożliwościdzisiaj,szczegól-
niedlaprozy,jakrealizm10l
Wiedzieć,coistotne,nieoznaczałotuwidzieć;realizmwrozumie-
niuWykitoniewiernośćrzeczywistościzewnętrznej,chwilowej11.(Na
marginesiedodamtylko,żenaobecnościwliteraturzetego‑co‑widać
-drobiazgówżyciacodziennego,gadżetów-budowałnapoczątku
XXIwiekuteorięozaangażowaniuspołecznymnajnowszejprozyPa-
wełDunin‑Wąsowicz12).Wiedzata(wpierwautora,potemczytelnika)
odnosisiędopewnegontypuduchowegospołecznieskończonego,na
9J.Jarzębski:ApetytnaPrzemianę.Notatkioproziewspółczesnej.Kraków1997,
s.23.
10K.Wyka:Tragiczność,drwinairealizmlW:Idem:Pograniczepowieści.Kraków
2003,s.23.
11nNajgorszybyłtencałypomiotfotografównajniższegorzędu”
.Ibidem,s.11.
12Zob.P
.Dunin‑Wąsowicz:Okosmoka.Literaturatzw.pokolenia„brulionu”wobec
rzeczywistościIIIRP.Warszawa2000.