Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wramachporównańwczasiemożnawyróżnić:
–porównaniaprzywykorzystaniustałejbazyodniesienia,czyliwielkości
ztegosamegookresu;pozwalatonaustaleniewskaźnikówdynamikibadanego
zjawiskaiokreśleniejegotendencjirozwojowej;
–porównaniaprzywykorzystaniupodstawyzmiennej,czylitzw.porównania
łańcuchowe;polegająonenaodniesieniuwielkościosiągniętychkażdorazowo
zwielkościamiokresupoprzedniegoipozwalająnaokreślenietempazmian
badanegozjawiskalubjegodynamiki.
Wewnętrznebazyporównańpozwalająjedynienaocenęzmianzaistniałych
wpewnymokresie,nieinformująnatomiastopozycjiocenianegoprzedsiębiorstwa
wstosunkudoinnychjednostekwśrodowiskugospodarczym(wdanejklasie,
regionieitp.).Tegorodzajuinformacjemożnadopierouzyskać,stosując
porównaniamiędzyzakładowe,któreniemogąwprawdziezastąpićporównań
wczasieidowielkościpostulowanych,mającychcharakterizolowanych
sposobówobserwacji,alewzbogacająwymienionerodzajeporównańodane
ilustrującepołożenieprzedsiębiorstwawstosunkudoinnychjednostekgo-
spodarczych.
Biorącpoduwagęzakresbadanychzjawiskgospodarczych,porównania
wprzestrzenimożnapodzielićnacząstkoweikompleksowe.Wpraktyceporównanie
wielkościglobalnych(kompleksowych)międzyzakładaminiejestmożliwe.Nie
możnanp.porównaćglobalnychkosztówdwóchfirm.Stądporównaniamiędzyza-
kładowenależyograniczyćdorelacjiekonomicznej,np.rentownościsprzedaży,
orazdoposzczególnychodcinkówdziałalnościgospodarczej,zgodniezcelem
porównań.Prawidłoweprzeprowadzenieporównańmiędzyzakładowychwymaga
spełnieniadwóchpodstawowychwarunków,amianowicie:porównywalności
danychliczbowychimetodycznejporównywalnościprzedmiotuporównań.
Wporównaniachmiędzyzakładowychważnejestuwzględnienietakiego
samegookresu.Gwarantujetoporównywalnośćzjawiska.Różnicemiędzyrelacjami
ekonomicznymiodzwierciedlająwówczasróżnicemiędzyfirmami,anieróżne
punktyodniesienia.
Wgospodarcerynkowejporównaniamiędzyzakładowestanowiąskuteczny
instrumentzarządzaniaprzedsiębiorstwem.Dopodejmowaniaracjonalnychdecyzji
gospodarczychniezbędnesąbowieminformacjeosytuacjiwświeciezewnętrznym,
tj.owskaźnikachosiąganychprzezpodobneprzedsiębiorstwawkrajuizagranicą,
okształtowaniusięcennarynkach,koniunkturzeitendencjachnaprzyszłość.
Porównaniamiędzyzakładoweprowadzisięnajczęściejwdanejklasie
działalnościgospodarczej
11.Danebadanegoprzedsiębiorstwamożnawówczas
porównaćz:
11Klasyfikacjadziałalnościdanejjednostkijestdokonywanawoparciuojejdziałalność
podstawową,czylitą,którawnajwyższymstopniuuczestniczywtworzeniuwartościdodanejbrutto
danejjednostki.Jednostkęzaliczasiędotejklasy,wktórejdziałalnośćpodstawowagenerujeponad
50%wartościdodanej;gdybrakjestinformacjiowartościdodanej,wykorzystujesięinnemierniki,np.
wartośćsprzedażyczyliczbęzatrudnionychwramachposzczególnychrodzajówdziałalności.
27
