Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
podkreślał,żeskutecznośćdziałaniaimplikujepoznanieźródeł,umiejętności,praw,
warunkówisposobówaktywności.Czynyczłowiekazależąodjegowoli,nakazów
moralnychczyodpowiedzialności.Działaniaczłowiekasąkształtowaneprzez
tradycję,zwyczaje,atakżedziedziczoneoraznabywanewprocesiewychowania.
Ponadtozwróciłonuwagę,żedlaokreślonychzawodówpowstająumiejętności
użyteczne,opisującesposóbdziałania,którymizajmujesiętechnologiaogólnautoż-
samianaprzezA.Espinasazprakseologią(Ostrowski1967,Cabała2007,s.20–21).
Technologiaogólnaobejmujeklasyfikacjęumiejętnościpraktycznych,analizę
warunkówiprawwpływającychnaskutecznośćdziałańorazgromadziwiedzę,
dotyczącąpowstania,rozwoju,atakżedoskonaleniaumiejętności.A.Espinasinte-
resowałsięnietylkoróżnymimotywatoramidziałańczłowieka,prowadzącymido
poprawyichsprawności,leczrównieżprzyczynamijejzaniku(Kotarbiński1973,
s.361–362).
IstotnywkładwrozwójprakseologiiwniósłEugeniuszSłucki,któryw1926r.
opublikowałartykułwjęzykuukraińskiminiemieckim.Tytułniemieckijego
dziełabrzmi:Beitragzurformal-praxeologischenGrundlegungderOekonomik.
DziękitemuopracowaniuE.Słuckiwpisałsięwhistorięmyśliprakseologicznej,
przyczyniłsiędoopracowaniaformalnegosystemuprakseologii,wprowadzając
orazdefiniującpodstawowepojęcia,takiejak:podmiotdziałania,układ,obszar
swobodyukładu,przestrzeństanówczyoddziaływanie.E.Słuckisformułował
systemteoretycznyocharakterzededukcyjnymiukładziehierarchicznym,wskład
któregoweszły:ontologiaformalna(teoriazdarzeń),stanowiącanajwyższy
stopieńogólności,następnieprakseologiaformalnaorazekonomia,zajmująca
sięprocesemgospodarowania.Uważasię,żedorobekE.Słuckiegowdziedzinie
ekonomii,statystykiorazprakseologiiwpłynąłnaprowadzeniebadańoperacyj-
nychwlatach40.XXw.(Słucki1965,Przeklasowski2008,Kotarbiński1973,
s.363–367).
Kolejnymprzedstawicielemmyśliprakseologicznejbyłbelgijskiuczony
GeorgesHostelet(1875–1960),którywwieku85latopublikowałdziełopt.L’inve-
stigationscientifiquedesFitasd’activiteHumanie(Hostelet1947).Dziełoto
stanowiłosyntetyczneujęciebadań,dotyczącychsprawnegodziałaniazarówno
poznawczego,jakipraktycznego,któreG.Hosteletprowadziłprzezponad
trzydzieścilat.Jegopierwszapracazzakresuprakseologiibyłaopublikowana
w1928r.wczasopiśmie„L’EgypteContemporaine”pt.Lesrapportsactuels
entrelascienceetl’actionsociales.Kolejnejegoopracowaniept.Apercusur
lespositionsdesproblemsdel’actionukazałosięw1932r.ibyłoonoistotne
zuwaginametodologicznedociekania.G.Hosteletpodjąłpróbęodpowiedzi
napytanie,jaknależywykonywaćposzczególneczynności,gdyceldziałańjest
określony.Uważał,żejasnosformułowanyceljestkoniecznym,leczniewystar-
czającymwarunkiemsprawnejrealizacjidziałań.Ważnymelementemdziałańjest
