Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Wprowadzenie
zesobąwzłożonerelacje,zarównopodporządkowania,jakirównoważnościlub
względnejniezależności(autonomii)1,tozauważyćmożna,rozwijającasiępoli-
tycznapodmiotowośćdzieckazdajesięobecnieobieraćwyrazistykierunek.Dyna-
micznierozwijająsiędzisiajdziałaniazmierzającedozapewnieniadzieckurówno-
prawnejochronyprawipartycypacjispołeczno-politycznej.Ichugruntowaniem
obecniezapisywmiędzynarodowychporozumieniachikonwencjach.
Współcześniepostulujesię,bydzieckobyłopostrzeganejakobytautonomiczny,
zdolnydosamowychowaniaiautosocjalizacji.Cowięcej,takiedzieckoodkilkulat
zaczynazadomawiaćsięwsalachparlamentówmiędzynarodowychipaństwowych,
choćwrzeczywistościzaistniałojużwcześniejwideachpedagogiki.Tenproblemna
podstawieanalizystanowiskróżnychautorówciekawieprzedstawiaBogusławŚli-
werski(2007,s.102-133).Naprogunowegotysiącleciarozpoczęłasięprawdziwa
rewolucjawspołeczno-politycznymsposobiepostrzeganiaitraktowaniadziecka.
Naukioczłowiekujużdawnopodkreślały,człowiekniemożesięzdroworozwijać
bezposzanowaniaodsamegopoczatkujegogodnościiindywidualności.Naprze-
łomietysiąclecigłostenostatecznieprzyjąłpostaćdecyzjiipostanowieńpolitycz-
nych,którychukoronowaniemjestkonstytucjaprawdzieckaiglobalnestandardy
natematjegopozycjiisytuacjiżyciowej.Doroślizrobilijużsporo,abyuczynićży-
ciedziecilepszym-stwierdzaPeterLachman(2002,s.591)-teraznadszedłczas,
abyuczynićjeszczęśliwszym;dziecinietylkochcąbyćbezpieczne,syteiwykształco-
ne,alechcąbyćszanowaneiwysłuchiwane.
Wimięzdrowegoipełnegorozwojuczłowieka,aleteżwimięrozwijaniademo-
kracji,głosdzieckajestcorazczęściejbranypoduwagęprzypodejmowaniudecy-
zjipolitycznychnatematsposobówrozwiązaniaproblemów,któregobezpośred-
niodotyczą.WidzimywięcdziecistającezamównicąZgromadzeniaOgólnego
NarodówZjednoczonych,widzimysesjeparlamentówdziecięcychwróżnychkra-
jachorazdziecibędąceniemalwspółautoramiświatowegoraportunatematwłas-
nejsytuacjiżyciowej
2
.Zaczynakształtowaćsięswoistyrodzajpoprawnościpoli-
tycznej,polegającynauwzględnianiugłosuiuwagdzieci,szanowaniuichgodności
iwoliorazprawadosamostanowienia.Jaknaraziejednaktapoprawnośćpolitycz-
najestobecnagłówniewsalachikorytarzachmiędzynarodowychparlamentów,
zgromadzeńczyorganizacji.Tymczasemnacodzieńnadaltkwiniemalniewzru-
szenieprzedzamkniętymidrzwiamidomów,szałasów,namiotów,lepianekiin-
nychmiejsc,gdzierodząsięiwychowujądziecinacałymświecie.Parafrazującjed-
zwypowiedziBarbarySmolińskiej-Theiss
3
,możnapowiedzieć,wpoczątkach
XXIwiekudzieckoprzewijasięprzezsaleparlamentówkrajowychimiędzynaro-
dowychiusadawiawróżnorakichprawnychdokumentach,konwencjachireko-
1
Nawiązujętudotrzechmodeliwychowaniadzieckawyróżnianychwewspółczesnościiopisanych
przezszwajcarskiegopedagogaHansaSanera,aprzytaczanychprzezBogusławaŚliwerskiego(2007).
2ChodzioraportprzygotowanyprzezPaulaSergiaPinheira(2006),pt.Światowyraportoprze-
mocywobecdzieci/Worldreportonviolenceagainstchildren/,którywramachtejrozprawybędziedo-
kładniejanalizowanywjejdalszychrozdziałach.Bygoprzygotować,intensywniekonsultowanosię
zdziećmizewszystkichregionówświata.
3
Chodziowypowiedźautorkizawartąwopracowaniu:Dziecko-nadziejaświata.Dziecko-świą-
tekprzydrożny,[w:]Humaniścioprawachdziecka,podred.J.Bińczyckiej,Kraków2000,s.103.