Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ochronaprzyrody,powierzchniziemiikrajobrazuwkontekścieobowiązującychprzepisówSłupsk2020
RETENCJAWODNATORFOWISKWYSOKICHWKARPATACH
POLSKICHOCENAAKTUALNEGOSTANUORAZZMIAN
ANTROPOGENICZNYCH
WATERRETENTIONOFRAISEDBOGSINTHEPOLISH
CARPATHIANSASSESSMENTOFTHEPRESENT-DAYSTATE
ANDANTHROPOGENICCHANGES
AdamŁajczak
UniwersytetPedagogicznyim.KomisjiEdukacjiNarodowej
Kraków,Polska
Wstęp
Wobszarachgórskichjednązformretencjipłytkichwódgruntowychwkotlinach,
szerokichdolinach,anawetnastokachinawierzchowinachgrzbietówstanowi
trwałezatrzymywaniedużychilościwodywtorfowiskachniskich,azwłaszczawy-
sokichzrozległymikopułamiorazwglebachtorfowo-murszowychużytkowanych
jakołąki[1-8].Zasobywódpowierzchniowychorazpłytkichwódgruntowychwko-
tlinachidolinachpozbawionychtorfowisk,bagien,jeziororazsztucznychzbiorni-
kówwodnych,położonychzwłaszczawsąsiedztwiemasywówocharakterzewy-
sokogórskim,wykazujądużezmianywcyklurocznym.Zasobywódwobszarach
ztakimiformamiretencjizkoleibardziejstabilne[9,10].
Celempracyjestocenaretencjiwódwpokrywietorfówwobrębienajwiększych
kompleksówtorfowiskwysokichwKarpatachpolskich,czyliwKotlinieOrawsko-
-NowotarskiejwKarpatachZachodnichorazwdolinachgórnegoSanuiWołosatego
wKarpatachWschodnich.Zwróconouwagęnaaktualnąretencjęwódwtorfach
iskalęzmianwretencjiwódwwynikudziałańczłowiekawciąguostatnichokoło
400lat.
PrzywyborzeKotlinyOrawsko-Nowotarskiejjakoobszarubadańwziętopod
uwagęunikalnewskalicałychKarpatcechyhydrografiitegoobszaru.Kotlina
Orawsko-Nowotarskajestjednąznielicznychwśród31kotlinwKarpatachZachod-
nich[11,12],gdzieprawiecałyjejobszarzajmująrozległestożkiglacifluwialneza-
sobnewpłytkowystępującewodypodziemne[13,14].Uwarunkowaniahydrogeo-
35