Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
WSTĘP
1.1.MIĘDZYNARODOWYKONTEKST;ADAŃ
Spośródponad245tys.chronionychobszarównaświeciewiększośćusytuo-
wanajestnalądzie,zajmując15,2%jegopowierzchni.Szczególniedużyodse-
tekchronionejlądowejpowierzchninotowanyjestwkrajachEuropy(zwłasz-
czazachodniej,południowejicentralnej,wtymwPolsce-napoziomie32,6%
-GUS2019a),AmerykiPołudniowej,strefymiędzyzwrotnikowejAfrykioraz
wAustralii.Jednakmimorozwiniętejsiecichronionychobszarów,nadaljest
wieleekoregionów,którewzbytmałymstopniuzabezpieczonesąwgranicach
chronionychobiektów.Problemtenwmniejszymstopniuwystępujewewspo-
mnianychwcześniejregionachobardziejrozwiniętejsiecichronionychobsza-
rów(wtymwPolsce),choćwprzypadkuEuropynotowanyjestwjejwschod-
niejipółnocnejczęści(UNEP-WCMCiin.2020).
Szczególneznaczeniemaochronaprzyrodywlasach,któreuważanesąza
najważniejszelądowecentraróżnorodnościbiologicznej(FAO2014,Schultze
iin.2014,Russellred.2015,Getzneriin.2018).W2006rokuchronionebyło
około11,5%powierzchniwszystkichlasównaświecie(Russellred.2015),
awprzypadkusamejEuropyw2015rokubyłotookoło12,2%wodniesieniu
doobszarówpowołanychdlaochronyróżnorodnościbiologicznej,a19,4%po
dodaniujeszczeobszarówpowołanychdlaochronywalorówkrajobrazowych
(ForestEurope2015).Wśródwszystkichlasówwyróżniająsięteusytuowane
nagruntachpaństwowych,mającekardynalneznaczeniedlaochronyprzyrody
(Siryiin.2009,Wätzoldiin.2010,KaeseriZimmermann2014,Schulziin.2014,
Winteriin.2014,Goswamiiin.2016,Getzneriin.2018).Zjednejstronyzawie-
rająonezasobyprzyrodniczestosunkowodobrzezachowaneiwarteochrony
(Bergesiin.2013),zdrugiejzaśstronytworzeniewichgranicachchronionych
obiektówniewywołujetyluspołecznychkonfliktów,cowprzypadkugruntów
prywatnych(Sodhiiin.2010,Grodzińska-Jurczakiin.2012,SzelliHallettIV
7
