Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OCHRONAPRZYRODYWLASACHPAŃSTWOWYCH...
2013,Pecurul-Botinesiin.2014,Winteriin.2014).Udziałlasówpublicznych
naświeciewynosiokoło76%,przyczymwzależnościodregionuwahasięod
44%wEuropie(natymtlewyróżniasięPolskazeszczególniedużymudzia-
łemlasówpaństwowych-79,5%-napodstawieGUS2019b),przez64-68%
wAmerycePółnocnej,ŁacińskiejiregionieAzja-Pacyfik,po99-100%wAfryce,
AzjiCentralnejiFederacjiRosyjskiej(Lawrencered.2018).Wprzypadkueuro-
pejskichlasówpaństwowychw2018rokuśrednio17%ichpowierzchniznaj-
dowałosięwgranicachformochronyprzyrody,choćnp.waustriackichlasach
federalnychsytuacjatadotyczyłanawet50%ichpowierzchni(Getzneriin.
2018),awpolskichLasachPaństwowych-niecoponad70%(daneniepubl.
zDGLP).Należyjednakzauważyć,żeniemazbytwielunaukowychpublikacji
poświęconychlasompaństwowymnaświecie(Getzneriin.2018).
Conajmniej82%chronionychobszarównaświeciezarządzanychjestprzez
agencjerządowe.DotyczytowszczególnościobszarówwEuropie(conajmniej
91,8%obiektów),wschodniejAzjiiPacyfiku(79,1%)orazAmerycePółnocnej
(65,5%)(UNEP-WCMCiin.2020).Jednakstosunkowoniewielechronionych
obszarów(20%ichłącznejpowierzchni)posiadawdrożonysystemocenyefek-
tywnościzarządzania.Wkrajacheuropejskichdotyczytośrednio27,88%chro-
nionejpowierzchni(choćPolskanaichtlewyróżniasiępozytywnie),wzachod-
niejAzji-24,27%,wjejwschodniejczęściinaPacyfiku-11,56%,wAfryce
-26,11%,awAmerycePółnocnejosiąga34,07%ijesttonajwyższanotowana
wartość(UNEP-WCMCiin.2020).
Mimożeochronaprzyrodynaświeciejestdomenągłównieagencjirzą-
dowych,zaznaczasięcorazwiększyspołecznywpływnadziedzinędzia-
łalności.Jegonatężenie-wzależnościodregionuświata-możezależećod
wieluczynnikówhistorycznych,politycznych,ekonomicznych,prawnychczy
społecznych.Doszczególnieważnychczynnikówpolitycznychiprawnychna-
leżyzaliczyćKonwencjęzAarhusodostępiedoinformacji,udzialespołeczeń-
stwawpodejmowaniudecyzjiorazdostępiedosprawiedliwościwsprawach
dotyczącychśrodowiska(Konwencja2003).Zzałożeniamaonazasięgogólno-
światowy,jednakjakdotądjejstronamitylkowznakomitejwiększościkra-
jeeuropejskie(wtymPolskaiUniaEuropejska)orazwybranekrajeazjatyckie
(UNECE2020).Oceniasię,żewspomnianakonwencjajestważnymkrokiem
wkierunkuuspołecznieniazarządzaniaśrodowiskiem(Youngiin.2012),
wtymśrodowiskiemleśnym.Wtymkontekściewliteraturzeanglojęzycznej
wykorzystywanejestpojęcienstakeholders”(np.Youngiin.2012,2013,Maier
iin.2014,Engeniin.2019,Mannettiiin.2019),rozumianejakoosoby,grupy
społeczne,organizacjeczyinstytucje,któremająpowiązaniazdanymplano-
wanymdziałaniem,problemem,sprawą,apodjętewzwiązkuztymdecyzje
8