Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
pewnychgatunkówzwierzątiowadów,działaniekorozyjnenabudowleiurządzenia
metalowe,spadekzdrowotnościludzi.
Zmniejszenie,rzadziejlikwidacja,nawetczęściuciążliwychskutkówwiążesię
zkosztamitakichprzedsięwzięć,obejmującymikosztyinwestycjiochronnychoraz
różnychdziałańzapobiegawczychisystemówpomiarowo-kontrolnych.
Główneźródłazanieczyszczeniapowietrzaatmosferycznegostanowiązakłady
produkująceenergięelektrycznąicieplną,rafinerie,dużezakładyprzemysłoweemi-
tująceproduktyspalaniapaliwizanieczyszczeniawarunkowaneprofilemprodukcji,
atakżeśrodkitransportu.Sąto:pyły,tlenekwęgla(CO),tlenkiazotu(NO
x
),węglowo-
dory(C
n
H
m
),tlenkisiarki(SO
x
)orazozon(O
3
).Wszystkieskładnikiatmosfery,poza
gazamiszlachetnymi,ulegającyklicznejwymianie.
Pyłyobejmująpowstająceprzyspalaniuwęglacząstkilotne(popioły,sadzę,dym)
orazemitowaneprzezmechaniczneśrodkitransportupyłyzdróg,opon,okładzin
hamulcowych.
Drobnypyłzawieszonydostajesiędopłucpodrażniającdrogioddechowe.Ponad-
to,powodujezmętnienieatmosferyipochłanianieświatłasłonecznego.
Gazyatmosferycznedzielimyna[6]:
-
wysokozmienneoczasieprzebywaniacząstekwatmosferzeziemskiejmniej-
szymniż1rok;sąto:wodaH
2
O,tlenekwęglaCO,dwutlenekazotuNO
2
,amo-
niakNH
3
,dwutleneksiarkiSO
2
,siarczekwodoruH
2
S,
-
zmienneoczasieprzebywaniado10lat;sąto:dwutlenekwęglaCO
2
,metan
CH
4
,wodórH
2
,podtlenekazotuN
2
O,ozonO
3
,
-
niezmienneoczasieprzebywaniawiększymod10³lat(główniegazyszla-
chetne).
Tlenekwęgla,zwanyczadem,powstajegłównieprzyniecałkowitymspalaniupa-
liwkopalnychlubzwiązkówzawierającychwęgiel.Jegoźródłemsąteżpojazdyna-
pędzanesilnikamibenzynowymi.Niejestwyczuwalny(braksmaku,zapachu,nie-
wyczuwalnyprzyoddychaniu,ponadtojestbezbarwny).Lżejszyodpowietrza,ła-
twoprzenikaprzezróżneprzegrodybudowlane,takżewarstwyziemi.PrzemianaCO
wCO
2
niezachodziwdolnychwarstwachatmosfery,dlategodziałaontoksyczniena
rośliny,zwierzętailudzi.
Tlenkiazotupowstająwprocesiespalaniawęglairopynaftowejorazprzypro-
dukcjistaliinawozówazotowych.Poziomzawartościtlenkówazotuwpowietrzuat-
mosferycznymjestszczególniewysokiwregionachkoncentracjizakładówprzemy-
słowychorazdużegonatężeniaruchuśrodkówtransportu.Powstaniutlenkówazotu
zwykletowarzyszytworzeniesięwdolnychwarstwachatmosferycząsteczekozonu.
Dużączęśćzwiązkówazotuczłowiekwprowadzateżdoglebypodczasjejnawoże-
nia.Nieprzyswojonezwiązkiazotuspływajądowódorazgromadząsięwwarzywach
iowocach.Tlenkiazotupowodująwzrostschorzeńukładuoddechowego.Wpołącze-
niuzgazowymiwęglowodoramitworzą,wokreślonychwarunkach,zjawiskosmogu.
Mająteżudziałwpowstawaniukwaśnychdeszczów.
17
