Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Statusprawnysygnalistynagrunciedyrektywy2019/1937
29
nieprawdziwą7.Przyprzyjęciutezy,żesygnalistaniejestfunkcjonariuszempublicznym,
roszczeniapodmiotuzatrudniającegorealniezostanąograniczonejedyniedożądań
naprawieniaszkodylubzadośćuczynienianapodstawieprzepisówogólnychKodeksu
cywilnego.Ponadto,wtakimukładzienagruncieustawykarnejsygnalistamógłby
jedynieodpowiadaćnapodstawienormdotyczącychzniesławienia(art.212k.k.)lub
zniewagi(art.216k.k.).Beznormatywnegoprzymiotufunkcjonariuszapublicznego
odpowiedzialnośćsygnalistówzafałszywąinformacjędotyczącąnadużyćbędzieje-
dynieiluzoryczna.Podkreśleniawymaga,żeobaprzestępstwaściganesązoskarżenia
prywatnego.
Gdybyuznać,żesygnalistajestfunkcjonariuszempublicznym,tozajegozachowania
odpowiadałbySkarbPaństwanapodstawieart.417§1k.c.Diametralniezmieniato
pozycjępodmiotuzatrudniającego,przenosząccharakterroszczeniazżądaniaopartego
naudowodnieniuwiny8napłaszczyznęodpowiedzialnościnazasadzieryzyka9.Nato-
miastprzyodpowiedzialnościkarnejnałożenienasygnalistępozycjifunkcjonariusza
publicznegopozwoliłobyprzypisaćmuodpowiedzialnośćrównieżzaprzestępstwa
popełnioneprzezzaniechanie(art.2k.k.).Wtakimukładzienasygnalistęnałożony
zostałbybowiemprawnyobowiązekzapobiegnięciaskutkowi(np.wpostacimalwersacji
finansowych).Wobecpowyższego,niemawątpliwości,żenapłaszczyźnielargissimo
instytucjasygnalistypowinnabyćuregulowanawramachpozycjifunkcjonariusza
publicznego,bowiemprzemawiajązatymzarównocharakterprawnytejinstytucji,jak
iratiolegispotencjalnejodpowiedzialnościsygnalisty.Niemniej,zracjitego,żetransfer
takiejinformacjiwpłaszczyźnielargissimostanowiultimaratiowobecdziałańsygnalisty,
zważyćnależy,żepowyższeobowiązkidotyczyćbędąwpierwszejkolejnościdrugiej
itrzeciejzwyróżnionychpłaszczyzn,tj.largoorazstricte.
Płaszczyznalargo(zewnętrznekanałysygnalizacji)wymagaanalizyzinnegopunktu
widzenia.Zewnętrznekanałysygnalizacjipolegająnazagwarantowaniuprawidłowego
dostępudoorganówwładzypublicznej.Innymisłowy,zadaniemposzczególnychusta-
wodawstwjestzapewnienieefektywnegodostępuobywatelom,działającymnarzecz
ochronyinteresupublicznego,doorganówpaństwa.Ponadto,podkreśleniawymaga,że
sygnaliściwtymzakresiewykonujązadaniapublicznychorganówścigania.Tonanich
europejskilegislatornakładakompetencję10informowaniaonadużyciach.Dyrektywanie
7Niezależnieodtego,czysygnalistadziałałwdobrejwierze.
8
G.Karaszewski[w:]Kodekscywilny.Komentarz,red.J.Ciszewski,P
.Nazaruk,Warszawa2019,art.415.
9
M.Wałachowska[w:]Kodekscywilny.Komentarz.TomIII.Zobowiązania.Częśćogólna(art.353-534),
red.M.Fras,M.Habdas,Warszawa2018,art.417.
10
Uznaniesygnalistyzainstytucjezzakresuprawapublicznegowiążesięzistotnymikonsekwencjami.
Wzwiązkuztym,przyustaleniupowyższejtezy,wtymznaczeniurównieżnależyrozumiećinstytucjęnkom-
petencji”jakouprawnienieijednocześnieobowiązekkorzystaniazokreślonejformydziałanianależącejdo
działańadministracyjnych.Mająckompetencjewokreślonymzakresie,sygnalistajestzobowiązanyczynić
zniejużytek,anierealizowanietegoobowiązkujestjednoznacznezjegobezczynnością(zob.J.Zimmerman,
Prawoadministracyjne,Warszawa2017s.184).
