Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.3.Składchemiczny
57
BardzomiękkiewodyoniskimpHwystępująwrejonachgórzbudowanych
ztwardychskał,np.granitowych,którewprocesiewietrzeniadająproduktyocharakterze
kwasowym.WodawpotokachgórskichKarkonoszymabardzomałązasadowość,
przeważniewgranicach5–25gCaCO
3
/m
3
,awokresachroztopównawetniższą.Zbadań
przeprowadzonychprzezIMGWweWrocławiuwynika,żeczęśćwódzpotokówgórskich
wokresieroztopówwykazujenawetkwasowośćmineralną(pH!4,0)[13].Bardzo
miękkieikwaśnewodywystępowałyrównieżwzbiornikachzaporowychwgórskich
rejonachSaksonii[27].IchpHwynosiłookresowonawetponiżej4,0,cobyłorównież
spowodowanekwaśnymiopadami.Twardośćtychwódkorygowanoprzedichoddaniem
dosieciwodociągowej.Wmiękkichwodachzbiornikówzaporowychstężeniaglinu
dochodziłydo3,5gAl/m
3
.WodyzpotokówwTatrachmająnieznacznietylkowiększą
twardośćniżwrejonieSudetów,atwardośćwodywMorskimOkuwynosinp.tylko14–20g
CaCO
3
/m
3
.BadaniawódwDługimStawieiZielonymStawiewTatrachwskazałyna
wpływsuchegoimokregoopadunaichzakwaszenie,przyczymbyłoonospowodowane
zarównoprzezdwutleneksiarki,jakizwiązkiazotu.JednakpHtychwód,nawetwokresie
topnieniaśniegów,niespadłoponiżej5,1,jaktomamiejscewKarkonoszach.
Wwodach,któreniezawierająwodorowęglanówsoduipotasu,twardośćwęglanowa
jestrównazasadowościogólnej.WywołująjąnajczęściejanionyHCO
1
3
,rzadziejCO
21
3
,
niekiedyrównieżanionywodorotlenowe,boranowe,krzemianoweifosforanowe.Aniony
tenajczęściejtworząsolezjonamiwapniaimagnezu.Jeżeliobecnesąwodorowęglany
sodulubpotasu,towówczaszasadowośćogólna(twardośćwęglanowa)jestwiększaniż
twardośćogólnawody,awięctwardośćniewęglanowawynosizero.
Zasadowośćoznaczanawobecmetyloranżu(zasM)występujeprzypH
4,6.
Wwodach,którychpHjestwiększeniż8,3,występująjonywęglanoweiwodorotlenowe
powodującezasF(oznaczanąwobecfenoloftaleiny).PrzytakimstężeniujonówH
+
stężeniejonówHCO
1
3
zmniejszasię,przyjednoczesnymwzrościestężeniajonówCO
21
3
,
[5]zgodniezreakcją:
HCO
1
3
+OH
1
1CO
21
3
+H
2
O.
(3.3)
ZewzględunanajczęściejwystępującąwartośćpHwódpowierzchniowychwody
temajązasM,azasF10.Podobnie,bardzorzadkospotykasięwodypowierzchniowe
mającezasadowośćspowodowanąobecnościąwodorowęglanówsoduipotasu.Wody,
wzależnościodpH,mogąwykazywaćzasadowośćikwasowość.Kwasowośćwody
powodująnastępująceczynniki:CO
2
wolny,kwasymineralneiorganiczne(np.
humusowe)orazproduktyhydrolizyobecnychwwodziesoli.JeżelipHwodyjest
mniejszeniż4,6,towystępujekwasowośćmineralnaiwodacharakteryzujesięsilnie
korozyjnymcharakteremwobecbetonuimetali.Kwasowośćogólnawystępujewzakresie
pH14,6do8,3.WtymprzedzialestężeńjonówH
+
współwystępująwięckwasowość
ogólnaizasadowośćogólna,gdyżsąonespowodowaneprzezwystępującejednocześnie
wodorowęglanyikwaswęglowy,składnikitworząceukładbuforowy(kwaswęglowy
ijegosole).Dziękipojemnościbuforowejwodymogązobojętniaćzarównopewneilości
mocnychkwasównieorganicznych,jakipewnąilośćmocnychzasad,przyniezmienionej
lubjedynienieznaczniezmienionejwartościpH.NagłazmianawartościpH,będąca
wynikiemzanieczyszczeniawody,powodujezniszczenieukładubuforowego,czego
