Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1030Ogólnacharakterystykaroztworówwodnych
5
zniąwkontakcieminerałówjestwynikiemoddziaływańelektrycznychdipoliwodyna
teminerały.JeżelienergiaoddziaływaniaH2Onaminerałjestwiększaniżenergiasieci
krystalizacyjnej,tonastępujeoderwaniejonówzminerałuiichprzejściedoroztworu
wodnego.Szybkośćprocesurozpuszczaniaminerałówzależyodtemperatury,azwięk-
szająjąprocesyutleniania,hydrolizyikwaśnejhydrolizy.Narozpuszczalnośćduży
wpływmająrównieżnwspólne”jony,itakrozpuszczalnośćnp.NaClmaleje,jeżeliwroz-
tworzesąobecnejonyNa+lubCl-.Jonywyrwanezsiecikrystalizacyjnejminerałów,
przechodzącdoroztworuwodnego,sąnatychmiastotaczanecząsteczkamiH2O,tworzą-
cymitzw.otoczkęhydratacyjną,zwykletrwalezwiązanązjonem.Opróczakwajonów
(zhydratyzowanychjonów)podczasprocesurozpuszczaniawwodziemogąsiętworzyć
zhydratyzowaneparyjonoweijonykompleksowe[9].
Podczasrozpuszczaniaciałstałychniemającychstrukturykrystalicznejopróczjo-
nówdoroztworówwodnychmogąprzechodzićniezdysocjowanecząsteczki,którerów-
nieżsąotaczaneotoczkamihydratacyjnymi,zwyklesłabiejznimizwiązanymi,niżmato
miejscewprzypadkujonów.Procesrozpuszczaniaciałstałychjestograniczony,aokreś-
lagoiloczynrozpuszczalności.Wzwiązkuztymwroztworachnienasyconychdominu-
jerozpuszczanie,azewzrostemmineralizacjirośnieudziałkrystalizacji.Wroztworach
nasyconychistniejedynamicznarównowagamiędzytymiprocesami.
Wroztworachwodnychzachodziproceshydrolizysubstancjirozpuszczonychpod
wpływemzdysocjowanychcząsteczekH2O(H+iOH-).Związkiwróżnymstopniuule-
gająhydrolizie:jedneznich,np.węglanyżelaza-łatwo,inne,np.krzemiany-jedynie
wmałymstopniu.
Proceshydrolizysiarczanużelaza(II)przebiegazgodniezreakcją:
FeSO4+2H2OiFe(OH)2+H2SO4.
Wwodachzawierającychkwasymożeprzebiegaćkwaśnahydroliza[3],np.:
CaCO3+H2CO3i2HCO-+Ca2+.
(1.2)
(1.3)
Zarównonzwykła”,jakinkwaśna”hydrolizazwiększająintensywnośćrozpuszczania
ciałstałych.
RozpuszczalnośćgazówwwodziepodlegaprawuHenry’ego-Daltona,tzn.żeroz-
puszczalnośćkażdejskładowejczęścimieszaninygazówjestwprostproporcjonalnado
ciśnieniacząstkowegodanegogazunadroztworem.Rozpuszczalnośćgazówwwodzie
zwiększasięzewzrostemciśnienia,natomiastmalejezewzrostemtemperaturyistężenia
soliwwodzie.
Wwodachnaturalnychnajczęściejsąobecnenastępującegazy:CO2,O2,H2SiN2,
znacznierzadziejCH4orazinnegazy,np.gazyszlachetne.Gazyrozpuszczonewwodzie
zreguływystępująwpostaciobojętnychniezdysocjowanychcząsteczek.Wpostacijono-
wejmogąbyćobecnewówczas,gdyzachodząreakcjemiędzycząsteczkamiH2Oigazu,
cowystępujewprzypadkuCO2iH2S.
