Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
20Składwódpodziemnych
sorpcja,desorpcja,wymianajonowaiprocesymembranowe,
migracja(dyspersja),
procesybiochemiczne.
Wwynikuutlenianiairedukcjizmieniająsięzwyklezdolnościmigracyjnepier-
wiastków,głównieS,Fe,Mn,N,iwielumikroskładników.Oprzebiegutychproce-
sówdecydujewartośćpotencjuoksydacyjno-redukcyjnego(redoks)danejreakcji;
imjegowartośćjestmniejsza,tymłatwiejprzemianytezachodząwwarunkachwód
podziemnych.Przykładembardzopowszechnejwtychwodachreakcjiutleniania,za-
chodzącejłączniezhydrolizą,jestwietrzeniepirytu,któregoprzebiegjestopisany
następująco:
4FeS2+14H2O+15O24Fe(OH)3+8H2SO4.
(2.1)
Efektemtychprocesówjestwzbogacaniewódpodziemnychwjonysiarczanowe,które
zkoleizudziałembakteriiiwobecnościwęglapierwiastkowegomogąbyćredukowane
doH2Szgodniezreakcją:
(2.2)
Powstającykwassiarkowymożerozpuszczaćrównieżwęglanywapnia,powodującwy-
dzielenieCO2:
H2SO4+CaCO3CaSO4+H2CO3CaSO4+H2O+CO2.
Jonysiarczanowerównieżproduktamiprocesuutlenianiagalenitu:
PbS+2O2PbSO4
ichalkopirytu:
CuFeS2+4O2CuSO4+FeSO4.
(2.3)
(2.4)
(2.5)
Tlen,niezbędnydoprzebiegupowyższychreakcji,dostajesięwrazzprzesiąkającą
wodą.Wzależnościodzawartościtlenuwwodachpodziemnychulegazmianiekolejność
reakcjiutlenianiairedukcji.Wnodkrytym”systemiekrążeniawódointensywnymzasi-
laniuinfiltracyjnym,tj.wwarunkachutleniających,zachodząkolejno:utlenianiezwiąz-
kóworganicznych,siarczków,Fe2+,nitryfikacjaiutlenianieMn2+.
Wwarstwiewodonośnejprzykrytejutworamipółprzepuszczalnymi(systemza-
kryty)iprzysłabymdopływiewódinfiltracyjnychzawierającychtlenpodwpływem
substancjiorganicznychprzebiegająprocesy,którychkolejnośćjestnastępująca:utle-
nianiesubstancjiorganicznychidenitryfikacja,redukcjamanganu(Mn4+Mn2+),że-
laza(Fe3+Fe2+),jonówsiarczanowych(S6+S2-)iazotu(
2N-3)orazfermen-
tacjametanowa[25].
Ługowanieskałtoprocesmającyistotnywpływnaskładchemicznywódpod-
ziemnych.Ługowanieobejmujeprocesrozpuszczaniaminerału(skały)iwynoszenia
produktówrozpuszczaniapozazasięgwystępowaniaługowanychskał.Wjegowyniku
dowodymogąprzechodzićróżnejony,przyczymichrodzajzależyodskładumine-
rałównajłatwiejrozpuszczalnychwdanychwarunkach.Wskutekługowaniahalitudo