Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ODDŹWIĘKUDOSŁOWAIJESZCZEDALEJ…
27
Sygnałmowyprzybrałpostaćzmiennychwczasie(oscylacyjnych)wartości
napięcia[zob.Basztura1988;Tadeusiewicz1988].Możnajeśledzićnabieżąco
naprzykładnaekranieoscyloskopu.Sygnałmowywyglądajakwijącasięsinuso-
idopodobnieliniaciągłaosilniezmiennejamplitudzie.Takisygnałmaszynamoże
przechowywać(taśma,płyta),przetwarzaćnanajrozmaitszesposoby,możewyci-
naćfragmenty,doklejaćinne,zmieniaćpasmozawartychczęstotliwośćitd.Może
gopoprzekształceniachwyemitowaćprzypomocymembrangłośnikowych.Sygnał
mowywpostacielektrycznejzachowujepełnięinformacjioenergiiiparametrach
częstotliwościowychsygnałuakustycznegowkażdympunkcieczasu.Maszynataka
niepotrafijednakdokonaćrozseparowaniakoduinformacjiinieszczęsnejnnadmia-
rowości”.Tociężkapracaibezkomputerasięnieobejdzie.Alekomputerdziała
wyłączniewświecieliczb,aściślejcyfr(itowykorzystującsprzętowonaswoje
potrzebywpraktycejedyniedwie),amymamyzarejestrowanysygnałanalogowy
(wspomnianawijącasięliniaciągła).Naszczęściejestwyjście.Trzebazsygnału
analogowego(ciągłegowczasie)zpewnymstałymskokiemczasowymwyłapy-
waćwartościnapięćizapisywaćjejakoszeregliczb(wkonskwencjikomputerowej
cyfr)-nazywasiętopróbkowaniemsygnału.Terazpoekranieoscyloskopuwiłby
sięsinusoidopodobnieszeregkropektaksamo,jakdlasygnałuanalogowegoczyniła
tolinia.Oczywiściezatracamyczęśćinformacjizawartejwsygnaleanalogowym,
aleprzyspełnieniuodpowiednichkryteriówpróbkowaniapozyskanysygnałcyfro-
wymożnauznaćzawpełnireprezentatywnydlaakustycznegooryginału.Oddrga-
niacząstekpowietrzadoszliśmydopozornieabstrakcyjnegoszeregucyfr.Iten
bezdusznyszeregcyfrmieściwsobienadalpełnąinformacjęotreści,przekazie,
bomożnaszeregitychcyfrodsłuchaćnaprzykładprzyużyciuodtwarzaczaCD.
Todrugiważnykrokzmianydziedzinynaszychdziałańwobecpierwotnieakustycz-
nego(ciśnieniowego)sygnałumowy,aleiświadomościnowejformynaszejparlacji
nrama”-toobecnieuporządkowanywczasieszeregliczb.
Komputernacyfrowysygnałmowyreagujepozytywnie.Chętnienamnasze
słowonrama”pokażeitowkolorze(tablicaII,rycinaD),ajakchcemy-tonawet
trójwymiarowo(dlaprzykładuparlacjarosyjskanсемья”-zob.tablicaVII,rycina
Forazokładkaksiążki).Wizualizacjęparametrówakustycznychnazywamyspek‑
trogramem.Uporządkowanyszeregcyfrzachowałwsobiepełną(minimalnieznie-
kształconąprocesempróbkowania)informacjęzarównoozmiennejwczasieenergii
zawartejwnaszejparlacjinrama”,jakiowszystkichzmiennychwczasieparame-
trachczęstotliwości.Itowystarczy.Naspektrogramiedwuwymiarowymczasu
trwanianaszejparlacjiułożonajestwpionie.Tenczastrwaniaparlacjipodzielony
zostałnabardzokrótkieodcinki(jakodcinkimilimetrowenametrzekrawieckim,
wramachktórychdokonanoanalizywartościamplitudiczęstotliwościskończo-
nejliczbysinusoid,zktórychjakzakustycznychcegiełekzbudowanyzostałkażdy
ztychminiczasowychfragmencikówwypowiedzi).Takaoperacjanazywanajest
analiząwidmowąsygnału.Częstotliwośćsinusoidwchodzącychwskładminifrag-
mencikaparlacji,określanązwyklejakooknoczasowe,możnaśledzićwzdłużosi