Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
izpowodzeniemnaśladowana,copoświadczaPetrusCunaeusutwo-
remSardiVenales.SatyraMenippeainhuiusseculihominesplerosque
inepteeruditosopublikowanymw1612roku.Wcześniejw1594roku
ukazałasięfrancuskasatyraLavertuducatholicon,znanazźniej-
szychedycjijakoSatyreMénippée.Wartojeszczedlapotwierdzenia
utrwalaniasięokreśleniagatunkowegoprzywołaćsłynnedziełoIsaaca
Casaubonaz1605rokuDesatyricaGraecorumpoesietRomanorum
satira,wktórymautorużywałterminu„Warrońskasatyra”dlanazwa-
niałacińskichutworówpisanychnawzórWarrona;najegoliście
Warrońskichimitatorówznaleźlisiętacytwórcy,jakSeneka,Petro-
niusz,CapellaiBoecjusz5.
Satyramenippejskazzałożenianiejednorodnaihybrydycznawy-
mykałasięopisompoetykklasycznych.Należyjednakpodkreślić,że
togenusmixtumznalazłoznaczącemiejscewpraktyceliterackiej,
jakbynapotwierdzenie,żegłoszonawteoriiczystośćgatunkowajuż
wstarożytnościbyłałamanaiprzekraczana6.OpisanaprzezHoracego
wPoetyce(Arspoetica220-250)regułastosowności(πρέπον,deco-
rum)dladramatusatyrowego(wistociedlastylusatyrycznego)pomi-
jałamenippeę,ponieważobejmowałatylkogreckidramatsatyrowy
irzymskąsatyrępoetycką.Jednakwśródczynnikówsatyrycznego
oddziaływaniawspólnychdladramatusatyrowego,satyryikomedii
Wenuzyjczykwymieniał:dicacitas,risus,vertereserialudo7.Propo-
nowanewPoetycepomieszaniepowagiześmiechem(σπουδαιογέ-
λοιον)jesttakżejednązcharakterystycznychcechsatyrymenippej-
___
___
___
___
___
_
2001,z.3-4,s.268.ZartykułuJ.C.Relihanaczerpięinformacjęowydaniachinnych
satyrmenippejskichwXVIiXVIIwieku.
5PatrzustaleniaJ.C.Relihana,OntheOriginof„MenippeanSatire”…,op.cit.,
s.228.
6Interesującerozważaniao„czystości”starożytnychgatunkówliterackich,patrz:
S.Stabryła,Problemygenologiiantycznej,Kraków1982,s.95-102.Roladecorum
wliteraturzerzymskiejzeszczególnymuwzględnieniemsatyry,patrz:J.Styka,Este-
tykastosowności(decorum)wliteraturzerzymskiej,Kraków1997,s.51-52.
7HoracydomagasięwLiściedoPizonówużyciawdramaciesatyrowymstylu
pośredniegomiędzytragediąikomedią,aletakżeunikaniawyrazówpospolitych
iwulgarnych,patrzkonstatacjeS.Stabryły,Elementyteoriigenologicznejw„Liście
doPizonów”Horacego,„Meander”1975,z.11-12,s.452.
~9~