Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
kontynentuprzeżywałonieoczekiwanyrenesans.Liberalizmstawałsięantydok-
trynąznienawidzonegomarksizmu-leninizmu,utożsamianegozkomunistycz-
nymreżimem2.
Myślicieleliberalniskupilisięnastworzeniuwobszarzepolitykiargumentów
dointerpretacjiwolnościiprawjednostki,rządówprawaoraznawypracowaniuza-
sadfunkcjonowaniaograniczonegoiodpowiedzialnegorządu3.Tozrozumiałe,że
liberalizm,jakkażdaistniejącaodstulecikoncepcjawmyślipolitycznej,ewoluuje.
Niemniejzrozumiaływydajesięfakt,żemusiposiadaćwrogów,którzystanąna
drugimbiegunie,takjakkomunitarianie(czyjakchceAndrzejSzahaj–komuni-
taryści,czyliwspólnotowcy)4,odrzucającywspółczesneformyliberalnegoindywi-
dualizmunarzeczwyrazistejroliwspólnoty.Zauważmyjednak,żewieluzwolen-
nikówideiwspólnotowościwywodzisięześrodowiskliberalno-libertariańskich.
Onitakżeprzeżyliswoistąrewolucjęideową,szukającpozytywnychzwiązków
wkomunikatywnościspołecznejirelacjachmiędzyludzkich,gorącowierzącwto,
żeczłowiekjakojednostkaspołecznamożesięjeszczebardziejrozwijać,zyskując
dziękiwspółpracyzinnymimożliwościszerszejhumanizacji.Niebezznaczenia
jestfakt,żewobszarzemyśliliberalnejistniejątradycyjnesporydotyczącenaj-
istotniejszychdlarozwojutychkoncepcjiobszarów,międzyinnymirolipaństwa,
wspólnotowościiindywidualizmu,utylitaryzmuisprawiedliwości5.
Samaistotamyśliliberalnejwynikaztradycjibrytyjskichkoncepcjipolitycz-
nych6.Natematkoncepcjiliberalnychpowstałowieleopracowań.Nagruncie
europejskimotychkoncepcjachpisalinaprzykładLeonardTrelawnyHobhouse7,
2
OtakiejinterpretacjiideiliberalnychwPolscepisalim.in.J.Pajetka,Polskiefrustracjeiwyzwole-
nia.Przesłankipostępucywilizacyjnego,Warszawa1991,s.51in.orazB.Ackerman,TeFutureofLiberal
Revolution,NewHaven1992.Por.komentarzautorstwaJ.Szackiego,Liberalizmł,s.11.
3
S.Macedo,Cnotyliberalne,Kraków1995,s.13.
4
Por.wyjaśnieniaautorstwaA.SzahajawpracyJednostkaczywspólnota?Spórliberałów
zkomunitarystamia„sprawapolska”,Warszawa2000,s.5.
5
Szerzejnatematsporów.m.in.wewspółczesnejmyśliliberalnejpiszeW.Kymlicka,
Współczesnafilozofiapolityczna,Warszawa2009.
6
Terminemtymtorysiokreślaliswoichprzeciwnikówwigówwbrytyjskimparlamencie.
Por.J.Miklaszewska,Libertariańskiekoncepcjewolnościiwłasności,Kraków1994,s.7.
7
L.T.Hobhouse,Liberalism,NewYork1911.
