Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wyjaśnieniezasadniczychpojęć
17
b)liberalizmradykalnyopowiadasięzapowszechnościąudziałuwe
władzach,liczącnaswoistąkooptacjędoelitspołecznychprzedsta-
wicielimas13.
Dzisiejszeinterpretacjeliberalizmunastręczająwieluproblemówzwiązanych
zsamymdefiniowaniempojęcia.Raczejmożemymówićowieluliberalizmach
(np.politycznym,ekonomicznym,kulturowymitd.),niżojednejkoncepcji.
Jeszczeinaczej(oczymjużwspomniano)problemliberalizmukształtowałsię
wostatnichdwóchdekadachwpaństwachpostkomunistycznejEuropy.Wokre-
siezmianpolitycznychwystarczałowyrażaćniechęćdoupadającegoreżimu,tę-
sknićdoniesprecyzowanejwolności,abyuchodzićzaliberała14.Cogorsze,dla
większościówliberalizmmiałcharaktermityczny,przeważniewiążącsięgłównie
zideamiwolnorynkowymi.WpierwszejdekadzieXXIwiekumamydoczynie-
niazmaterializacjąliberalizmu,cojestwidocznenaprzykładwPolsce.Coraz
szerzejatakowanesąkoncepcjeliberalne,asamliberalizmobciążanyjestwinąza
wszelkieniedociągnięciawynikającezpolskiejtransformacji.Możnatokojarzyć
zkryzysemideiliberalnychnaświecie,aleznówpodstawątychocenstajesię
wymiarekonomicznyliberalizmu.Częstobrakjestświadomości,żekoncepcje
liberalnesąróżnorodne15.
AdamJelonekużywawodniesieniudobadanychprzezsiebiepaństwDa-
lekiegoWschodu(takichjakSingapur,Filipiny,KoreaPłd.,Tajlandia,Male-
zja,Wietnam,Laos,Kambodża)terminuDdemokracjanieliberalna”.Większość
znichtokraje,którychrządymająwróżnymstopniucharakterautorytarny,
opierająsięnaróżnychwartościachpolitycznych.Zawierająjednakwswychsys-
temachpolitycznychelementydemokracjilubinstytucjedemokratyczne.Wspo-
mnianyautorwskazujeteżnakulturoweproblemyimplementacjiideiisystemów
demokratycznychwkrajachazjatyckich.Takżeniektórerządyzapomocądość
pokrętnejretorykiipropagandypróbująudowodnićZachodowiijegokoncep-
cjidemokracjiswójDdemokratyczny”charakter16.WprzypadkuSingapururzą-
dzonegoprzezprezydentaLeeKuanYewa(1959–1990)spektakularnysukces
13
Z.Drozdowicz,Liberalizmwyzwaniemideowym,w:Liberalnewyzwania,red.idem,
Poznań1998,s.21–24.
14
J.Szacki,Liberalizmpokomunizmie,Warszawa1994,s.31.
15
Por.ibidem,s.46.AutorpowołujesięnaanalizęG.Sartoriego,wktórejtwierdził,
żeliberalizmpolityczny(nazywanyprzezniegoliberyzmem)byłwcześniejszyodekonomicznego.
16
Por.A.Jelonek,Wstronęnieliberalnejdemokracji,Warszawa2002,s.14in.
