Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IDziedzictwozaborów23
szeobciążenie.Dlategosztandarowympostulatemprawicyjestpod-
noszeniepodatkówpośrednich,zaślewicy—bezpośrednich.Ro-
syjskiaparatskarbowytradycyjniewięcejdochodówczerpałzpo-
datkówpośrednich.Wtymwyrażałsięjegokonserwatywny
charakter.Takwięcrosyjskisystempodatkowysprzyjałbogatszym.
Zpodatkówpośrednich(ceł,akcyzimonopoli)czerpał60%do-
chodów,zbezpośrednich—jedyniepozostałe40%.Wśródpodat-
kówpośrednichok.30%dochodówpaństwaprzynosiłmonopol
wódczany,któryw1897rokuzastąpiłakcyzę.Wśródakcyzszcze-
gólniewydajnabyłaakcyzaodcukru.
Wdziedziniepodatkówbezpośrednichważnąrolęodgrywał
podatekgruntowy.WKrólestwieopierałsięonprzezdługiczasna
przedrozbiorowymjeszczepodymnymiwlatach1866-1868zo-
stałzastąpionynowympodatkiemgruntowym,którybyłwyższyod
dawnegopodymnego,uwzględniałbowiemkosztyodszkodowań
zauwłaszczenie.WRosjipodatekgruntowywprowadzonodopiero
w1875roku.Drugimpodatkiemwywodzącymsięjeszczesprzed
rozbiorówbyłopodymnemiejskie.Dopierow1902rokuzastąpio-
nojepodatkiemodnieruchomościmiejskich,aw1910rokuroz-
ciągniętogonapozostałeobszarycesarstwa.Ponadtow1882roku
wprowadzonowcałymcesarstwiepodatekspadkowy,w1885—
odkapitałówpieniężnych(rozszerzonyw1895),w1893—pań-
stwowypodatekmieszkaniowywmiastachiwroku1898—poda-
tekprzemysłowy(nowelizowanyw1906,1914i1915roku).Ro-
sjaażdo1915rokunieznałanatomiastpodatkudochodowego.
Specyficznąformąopodatkowaniabyłakontrybucjanałożo-
napopowstaniustyczniowym.WKrólestwiePolskimobciążała
onaobszarydworskie;płacilijązatemtylkowłaścicieleziemscy,
zaśnaziemiachwcielonychbezpośredniodoRosjipłaciliwszyscy
Polacy.W1869rokuzmieniononazwętegoobciążenianapoda-
