Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Odmózgudoumysłu
pomiarówtakichzjawisk,jakruchy,naciskanieguzikówiczasyreakcji10.Ale
badaniezachowaniatozamało,bopomijawszystko,conajciekawszewludz-
kimdoświadczeniu.Wszyscywiemy,żenaszeżyciewewnętrznejesttaksamo
realnejakżyciewświeciefizycznym.Odrzucenieprzezukochanąosobęjest
równiebolesnejakoparzeniesięgorącymżelazkiem11.Treningwwyobraźni
możeprzynieśćpoprawęwyników,którądasięobiektywniezmierzyć.Jeślina
przykładbędzieszwyobrażałasobie,żećwiczysznapianiniekonkretnyutwór,
tonaprawdęzacznieszgoniecolepiejgrać.Dlaczegowięcniemiałbymprzy-
jąćtwojejdeklaracji,żewyobrażałaśsobiegranienapianinie?My,psycho-
logowie,terazznowuzajmujemysiędoświadczeniamisubiektywnymi:spo-
strzeżeniami,wspomnieniami,zamiarami.Problemjednakpozostajetensam:
badaneprzeznaszjawiskaumysłowemajązupełnieinnystatusniżzjawiska
fizyczne,którymizajmująsięinninaukowcy.Otym,cojestwtwoimumyśle,
mogędowiedziećsiętylkoodciebie.Naciskaszprzycisk,żebypowiedziećmi,
żewidziszczerwoneświatło.Mówiszmi,jakidokładniejestodcieńtejczer-
wieni.Aleniemogędostaćsiędotwojegoumysłuisprawdzićczerwoności
twojegowrażenia.
DlamojejprzyjaciółkiRosalindcyfrymająokreślonyukładwprzestrzeni,
adnitygodnia-określonekolory(rys.IB1,ilustracjebarwne).Aleczyniesąto
zwykłemetafory?Samniemamtakichdoświadczeń.Dlaczegomiałbymjejwie-
rzyć,kiedymówi,żesątobezpośredniewrażeniazmysłoweiżeniemananie
wpływu?Zdolnośćmojejprzyjaciółkitoprzykładczegośwświecieumysłowym,
czegonigdyniebędęmógłzweryfikować.
Czywielkanaukamożeuratowaćnaukęmiękką?
Naukatwardastajesięwielkąnauką,kiedyzaczynakorzystaćzbardzo
drogichurządzeńpomiarowych.Naukiomózgustałysięwielkiewostatnim
ćwierćwieczuXXwiekuwrazzwprowadzeniemskanerówdobadaniamózgu.
Takieurządzeniekosztujezwykleponadmilionfuntów.Szczęśliwymtrafem
-dziękitemu,żeznalazłemsięwewłaściwymmiejscuwewłaściwymcza-
sie-mogłemużywaćtychurządzeń,jaktylkostałysiędostępnewpołowie
10
Chodziobehawiorystów,którychnajsłynniejszymiprzedstawicielamibyliJohnWatson
iB.F
.Skinner.Żarliwość,zjakąrozpowszechnialiswojepodejście,świadczyraczejojegoniedo-
statkach.Jedenzmoichwykładowcówwcollege’ubyłzagorzałymbehawiorystą,późniejjednak
zostałpsychoanalitykiem.
11
Badaniazużyciemtechnikobrazowaniamózguwskazują,żezarównowprzypadkubólufi-
zycznego,jakibóluspowodowanegowykluczeniemspołecznym,aktywnesątesameregionymózgu.
