Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozdziałpierwszy
Surrealistycznaimaginacja
Kiedyrozumśpi,
budząsięupiory
FranciscodeGoya
1
Wyobraźniastałasiędlasurrealistówwładząszczególną,
dostępnąkażdemuczłowiekowitajemnicząsiłą,pozwalają-
cąpokonywaćograniczonośćludzkiejegzystencji.Niszcząc
określonyprzezlogosporządekświata,otwierałajednocze-
śniepodwojeporządkuinnego,doskonalszego,wktórym
nowerealności(dotądnieodkryteiniepoznane)zacierałygra-
nicemiędzysubiektywnymaobiektywnym,podmiotowym
aprzedmiotowym,wreszcie–wyobrażonymapostrzega-
nym.Wyjątkowośćsurrealistycznejimaginacjitkwiłaprzede
wszystkimwjejdestrukcyjno-konstruktywnejistocie.Zosta-
łabowiemuznanazanarzędzieburzącecokołyskamieniałe-
goracjonalizmu,łamiąceprzestarzałenawykipostrzegania
iodbieraniarzeczywistości,którewyzwalaumysłczłowieka,
ewokująctymsamymnowąwizjęświata.DlaBaudelaire’asta-
łasięonankrólowązdolności”niepodzielniepanującąnad
światem:
Toonanauczyłaczłowiekasensumoralnegobarwy,linii,dźwię-
kuizapachu.Ona,napoczątkuświata,stworzyłaanalogięime-
taforę.Dzielinaelementywszelkąrzecziposługującsiętworzy-
wemzgromadzonymiułożonymwedługzasad,którychźródło
1
TakiesłowaumieściłhiszpańskimalarzFranciscodeGoyanajednejzestwo-
rzonychprzezsiebierycin,pochodzącejzniezwyklemrocznegocykluKapry-
sy,którywsposóbmagiczny,aniekiedybrutalnyprzedstawiałdemonyduszy
idemonyświatazewnętrznego.Metaforycznewizjemalarzaukazywałycechy
ludzkiejświadomości,sytuacjespołeczneiobrazkifantastyczne,utrzymane
wonirycznejkonwencjiipełnegłębokiejsymboliki.
Surrealistycznaimaginacja
11
