Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
OdugodyhadziackiejdoCudnowa
grodzkiejwKijowie,aw1648rokuprzedsamymwybuchempowstania
kozackiegorozpocząłsłużbęwkancelariikomisarzaWojskaZaporoskie-
go,JackaSzemberka.WtrakcieodwrotuznadŻółtychWóddostałsiędo
niewolitatarskiej.PobitwiekorsuńskiejzostałwykupionyprzezB.Chmiel-
nickiego,którypotrzebowałwykształconychludzidopracywswojejkan-
celarii.OdtejchwiliI.Wyhowskizacząłrobićkarierę,osiągającw1649
rokuurządpisarzageneralnego.KancelariageneralnazarządówWyhow-
skiegozajmowałasięsprawamizagranicznymiiwewnętrznymi.Tutajznaj-
dowałasięteżcentralawywiadukozackiego.Zczasempisarzgeneralny
stałsiępierwsząpohetmanieosobąwhierarchiikozackiej,asamWyhow-
skizostałnajbliższymijednymznajbardziejzaufanychwspółpracowni-
kówBohdanaChmielnickiego,któryodczasukampaniiberesteckiejpra-
wiebezgraniczniemuufał.IwanWyhowskimiałdużywpływnapolitykę
kozacką,apodkoniecżyciahetmana,wmiarępogarszaniasięjegozdro-
wia,samniąkierował.Był,wodróżnieniuodswegozwierzchnikaczło-
wiekiembardziejwyrobionympolitycznie,konsekwentnymipryncypial-
nym.Wpolitycekierowałsiętymisamymizasadamicojegonauczyciel-
BohdanChmielnicki-idążyłdotegosamegocelu:stworzeniasamodziel-
negopaństwakozackiego
17
.
DojściedowładzyI.Wyhowskiego,zwolennikaniezależnościUkra-
iny,ijegopierwszesamodzielnekrokinaareniemiędzynarodowejpotwier-
dzały,żewpolityceKozaczyzny,jejkierunkachimetodachnienależyspo-
dziewaćsiężadnychzmian.Nowyhetmanuznałzajedenzeswoich
priorytetówwpolitycezagranicznejkontynuowaniedziałańpodjętychprzez
swegopoprzednikaipozostaniewkoalicjiradnockiej.Przejawemtegobyło
podpisaniewCzehryniu17sierpnia1657rokudeklaracjikozacko-sied-
miogrodzkiej,wktórejpodtrzymanozawartywpoprzednimrokusojusz.
StronakozackazobowiązałasięudzielićJ.Rakoczemupomocywojsko-
wejprzeciwkokażdemunieprzyjacielowi
18
.Kolejnymposunięciembyło
17
A.Prochaska,Wyhowskitwórcauniihadziackiejijegorodzina,flPrzeglądNauko-
wyiLiterackin,t.XLVI,1920,s.18-33,111-125,209-221,305-323,399-411;
M.Gruśevs)kij,op.cit.,t.VIII-X,1995-1998;V.Senûtović-Bereźnij,Ridirodina
Vigovs!kih,flUkraïns)kijIstorikn,t.VII,1970,cz.1-3,s.147-167;Û.Micik,Ivan
Vigovs!kij,s.191-218;ibidem,Get!manIvanVigovs!kij,s.8-36;V.S.Stepankov,
Get!manstvoIvanaVigovs!kogo:social!no-politiènaborot!baiproblemaderźavnogo
budivnictva(serpen!1657-veresen!1659r.),flSeredn)ovićnaUkraïnan,vyp.1,1994,
s.88-92;P.Kroll,Ivan(Jan)Wyhowski,hetmankozacki(1657-1659),w:Hetmaniko-
zaccywsłużbieRzeczpospolitej(wdruku).
18
MonumentaHungariaeHistorica,Diplomatoria,t.XXIII,Budapeszt1874,nr318,
s.565;M.Gruśevs)kij,op.cit.,s.10;T.G.Akovleva,Get!manyinavdrugijpolovini
50-hrokivXVIIstolittć.PrièiniipoèatokRuïni,Kiïv1998,s.235;V
.Gorobec),Gadćcka
ugoda,s.98.
