Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
OdugodyhadziackiejdoCudnowa
rokudoCzehryniaprzybyłczausztureckiAhmed,zprośbąopowstrzyma-
nieKozakówprzedchadzkaminamorze
23
.Wzamianzatosułtanzobo-
wiązałsiędozachowanianeutralnościwewentualnymkonflikcieKoza-
czyznyzRzecząpospolitą.WysłanydoKonstantynopolaŁawrientijKapusta
przywiózłobietnicezakończenianapadówtatarskichnaziemiekozackie
24
.
KontynuacjątychdziałańmiałobyćnawiązaniekontaktówzKrymem.Iwan
Wyhowskinapisałwięclistdochana,wktóryminformowałozamiarze
odnowieniaprzyjaŹnizKrymem.Wzwiązkuzobranymkursempolitycz-
nymzabroniłZaporożcomatakowaniatatarskichułusów
25
.
Palącymproblemem,przedjakimstanęłonowekierownictwoKoza-
czyzny,byłagranicazachodniaigroŹbawkroczenianaUkrainęwojskpol-
skich.DialogzWarszawąpodjąłjeszczeBohdanChmielnickiwmomen-
ciepogarszającegosiępołożeniaKozaczyznywobecspodziewanejklęski
J.Rakoczegoorazchcącuzyskaćuznanieprzezdwórkrólewskiwyboru
JurijaChmielnickiegonaswegonastępcę.Obawiałsiębowiem,żeokres
flbezkrólewianmógłbyskłonićRzeczpospolitądopodjęciapróbyodzyska-
niaUkrainy.WmomencieśmiercihetmanawCzehryniuprzebywałposeł
polski,kasztelanwołyńskiStanisławKazimierzBieniewski,zmisjąprze-
ciągnięciahetmanaiKozakównastronęRzeczypospolitej
26
.Wyhowski
niezamierzałzmieniaćpolitykiswegopoprzednikawobecWarszawy,tym
bardziejżeotrzymałzWołyniaostrzeżenie,właściwymcelemmisji
BieniewskiegojestporóżnienieKozakówzMoskwąprzezprzeciągnięcie
ichnastronękróla
27
.
Pierwszysygnałokoniecznościszukaniaprzezhetmanaijegodorad-
cównowychkierunkówpolitykizagranicznejnadszedłzMoskwy.Wiado-
mośćośmierciBohdanaChmielnickiegodotarłanaKremlwchwili,gdy
przebywałotamposelstwokozackienaczelezpułkownikiemperejasław-
skimPawłemTeterą,starającesięopomocwojskowąprzeciwPolakom
iTatarom.RelacjeI.ŻeljabuskiegoopołożeniuKozakówiinformacjeod
nadgranicznychwojewodów-szczególnieN.Zjuzina,którypotwierdził
doniesieniastolnikaopanującymwśródKozakówzamieszaniuibuncie
wwojsku-skłoniłycaraijegodoradcówdowykorzystaniagroŹbynajaz-
dupolsko-tatarskiegoipogarszaniasięsytuacjiwewnętrznejUkrainy
23
24
Ibidem,t.XI,s.80.
Ibidem,t.IV
,nr15,s.24-25.
25
V
.Gorobiec,Gadćc!kaugoda,s.98;T.Akovleva,Get!manyina,s.236-237.
26
InstrukcjadlaStanisławaKazimierzaBieniewskiego,posłaJKMiRzeczpospolitej
dourodzonegoBohdanaChmielnickiegohetmanaiwszystkiegoWojskaZaporoskiegoex
SenatusConsulto,Danków13czerwca1657r.,PKK,t.III,s.242-245.
27
AktyJZR,t.XI,pribavlenia,nr2,s.768-769(listprzekazanywMoskwie24sierp-
niaprzezP.Teterę);T.Akovleva,Get!manyina,s.238-239.