Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WstronęHadziacza
33
zawarcie16paŹdziernika1657rokuukładuzeSzwecjąwKorsuniu,który
gwarantowałKozaczyŹniepomocwojskowąilogistyczną,takżewprzy-
padkuagresjimoskiewskiej
19
.Jednaktenkierunekpolitykihetmańskiej
prowadziłdonikąd,ponieważkoalicjaradnockarozpadłasię.JerzyIIRa-
koczystanąłwobecagresjitureckiejnaSiedmiogród,Szwedzizaangażo-
walisięwwojnęzDaniąiskupilicałąswojąuwagęnabasenieMorza
Bałtyckiego,aelektorFryderykWilhelmprzeszedłnastronęprzeciwni-
ków,zawierającukładyzRzecząpospolitąicesarzem
20
.
IwanWyhowskiniedążyłdozerwaniazMoskwą.Wprostprzeciw-
nie.Zdającsobiesprawę,żenarazieniemainnejalternatywydlaKoza-
czyzny,chciałutrzymaniastosunkówzcarem,alenapłaszczyŹnierów-
nouprawnieniaobustron.Pozatympisarzgeneralnypotrzebował
zatwierdzeniaprzezKremlswegowyborunahetmana.Tozpewnością
uciszyłobywszelkiesprzeciwywłonieKozaczyznywobecłamaniapo-
stanowieńradyzkwietnia1657roku.ZabiegałotoWyhowskijużza
życiaBohdanaChmielnickiego,robiącwszystko,abyMoskwauznałago
zaswojegonajwierniejszegostronnika.
PrzebywającywtymczasiewCzehryniuposełsiedmiogrodzki,Franz
Sebesi,usłyszałodWyhowskiego,żecarobiecałoddaćmurządynadUkra-
iną.Pisarzgeneralnymiałrównieżpowiedzieć,żefljakgoniewybiorąto
onsprowadziMoskwę.Chcezostaćcarskimpoddanym[...].Chcepodbić
Polskędlacaran
21
.PragnąłrównieżpogodzićMoskwęzeSzwecją,wzwiąz-
kuzczym9września1657rokupisałdozaufanegocarskiego,Artamona
SiergiejewiczaMatwiejewa:fldoszwedzkiegokróla,wedleukazuwielkie-
gohospodara,poślęzwojskaposłańcówswoich,ludzirozumnychirozka-
żęimowszystkichJKM[tj.JanaKazimierza-P.K.]nieprawdachdokład-
nieopowiedziećiwyjawićwszelkieichzamysły.Wliścieodsiebieicałego
WojskaZaporoskiegonapiszę,aby[...]zawarłpokójzJegoCarskimWie-
liczestwemn
22
.
JednocześnieWyhowskistarałsięjeszczejakopisarzgeneralnyza-
bezpieczyćgranice,szczególniepołudniową.Napoczątkuwrześnia1657
19
ArchivJZR,cz.3,t.VI,nr112,s.334-335;M.Gruśevs)kij,op.cit.,s.63-69;
J.Tazbir,PolitycznemeandryJerzegoNiemirycza,KH,t.LXXV,1984,s.32.Wprzypad-
kupomocylogistycznejzapewnechodziłoomomentewentualnejwojnyzRzecząpospoli-
tą,kiedyto,podobniejakwczasienajazduRakoczego,mogłodojśćdopołączeniasił
kozackichiszwedzkich.Inaczejbowiemtrudnosobiewyobrazićtęwspółpracęprzybraku
bezpośrednichkontaktów.
20
W.Tomkiewicz,Uniahadziacka,flSprawyNarodowościowen,r.XI,1937,nr1-2,
s.9.Wartozauważyć,żeukładyzeSzwecjąiSiedmiogrodemznaczniewzmocniłypozycję
hetmanawłonieKozaczyzny.
21
MonumetnaHungariae,t.XXIII,nr309,s.545-546.
22
AktyJZR,t.IV,nr15,s.22-23.
