Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WstronęHadziacza
31
pisałdoKarolaXGustawa:flWyhowskiumyślniepowstrzymujesięod
rozwiązywaniaspraw,oczekującnaśmierćhetmana,któramaladamoment
nastąpić,abypotemzaspokoićswojeambicje,zrealizowaćswojeplanyn
12
.
Oweplany,wedługposła,tozdobyciewładzy.Wopozycjidomłodego
ChmielnickiegoznajdowałsiętakżepułkownikmirhorodzkiHrehory
LeśnickiipopierającapisarzageneralnegogrupastarszyznyzHrehorym
Hulanickim,TymoszemNosaczemiIwanemBohunemnaczele.Pierwszy
pozbawićJurijawładzypróbowałLeśnicki,którypowracającznieudanej
wyprawy,odmówiłwydaniabuławyibuńczuka.Oburzenitympułkownicy,
siłąodebraliodniegoklejnotyhetmańskieioddalimłodemuhetmanowi
13
.
KilkadnipośmierciBohdanaChmielnickiegoodbyłasięwSuboto-
wietajnanarada,wktórejuczestniczyli:IwanWyhowski,HrehoryLeśnic-
ki,MartynPuszkar,HrehoryHulanickiiFilonDżedżała(Dzedzała,Dzuł-
łaj,Dżułaj).ZapadłananiejdecyzjaopowierzeniuI.Wyhowskiemuurzędu
hetmańskiegonaczasokreślony,domomentuosiągnięciapełnoletności
przezJurijaChmielnickiego
14
.SamWyhowskiwrozmowiezwysłanni-
kiemN.Zjuzina,poddiaczymIliąRokołowem,potwierdziłto,mówiąc,że
flbędzieunasrada,kogowybraćnahetmana(...).Pułkownicy,setnicyica-
łeWojskoZaporoskiemówiąmi,abymzostałhetmanemdoczasu,kiedy
JurijChmielnickiniestaniesiępełnoletnimn
15
.
Rada,naktórejdokonanowyboru,odbyłasię2września1657roku.
PopogrzebiehetmanazebranawCzehryniuczęśćstarszyznyinieliczna
czerńwybrała(5września)IwanaWyhowskiegotymczasowymhetmanem
iopiekunemmałoletniegoJurija
16
.Zdecydowanosięnatenkrokmimonie-
obecnościnaradzieczęścistarszyznyiprzedstawicieliSiczyorazuczy-
nionotobezwiedzycara.
Nowyhetmanpochodziłzprawosławnejrodzinydrobnoszlacheckiej
osiadłejwpowiecieowruckim.Jegoojciec,Ostafi,związanybyłzmetro-
politąPiotremMohyłą,apojegośmierci-zAdamemKisielem.Iwanukoń-
czyłkijowsko-brackiekolegium,wlatach30.zaśsłużyłjakopodpisek
wkancelariigrodzkiejwŁucku,gdziespotkałsięzPawłemTeterąiStani-
sławemKazimierzemBieniewskim.Od1640rokupracowałwkancelarii
12
Ibidem,s.214;F.R.Gawroński,PoselstwoBieniewskiego,s.20-21.
13
V.A.Smolij,V.S.Stepankov,Ukraïns!ka,s.214.H.Leśnickipełniłfunkcjęhetmana
nakaŹnegowwojskudowodzonymnominalnieprzezmłodegoChmielnickiego,awysła-
nymwlipcunapomocRakoczemu.
14
L.Kubala,Wojnyduńskie,s.85;Û.Micik,IvanVigovs!kij,w:Volodariget!mans!koï
bulavi:Istorièniportreti,Kiïv1994,s.217.
15
V.A.Smolij,V.S.Stepankov,Ukraïns!ka,s.214.
16
F.R.Gawroński,PoselstwoBieniewskiego,s.21-22;V.Gerasimćuk,Vigovyina
iGadćckijtraktat,ZNTŚ,t.XCVIII,1909,s.26;M.Gruśevs)kij,op.cit.,t.X,s.32-39;
V.A.Smolij,V.S.Stepankov,Ukraïns!ka,s.214-216.
