Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
Rozmowyzartystami.Metodologiabadania
innejprawidłowościwspołecznychrelacjach,historiękultury,instytucji,grupy
społecznej,atakżenasząwłasnąhistorięjakobadaczy”96.
ZarównoGeertz,jakiBertauxwypowiadająsięwzgodziezwcześniejszym
odichpracstanowiskiemhermeneutyki-odrzucającymrozróżnienienaopis
iwyjaśnianie97.
Obrazdialektyczny
Opowieściautobiograficzneprzedstawianiemprzeszłości.Wytwórtego
procesu-gotowaopowieść-zaczynaszybkoobrastaćkurzemczasu,dalejosuwa
sięwvbyłość”
.Stajesięobcanawetdlanarratora,któryidziedalej.Jestprzedstawie-
niem,awięcpewnymujętymwjęzykuobrazem.Podobniejestnimvportretzbio-
rowy”
,złożonyzwieluopowieściprzezanalitycznąiinterpretacyjnąpracębadacza.
WalterBenjaminuczyłnasspecyficznejtechnikipatrzenia:pewneobrazy
potrafiąnaglerozświetlićnasządrogęwbłyskupoznania.Chodzioobrazy,wktó-
rychporazinasdialektycznyzwiązekvbyłości”ivteraz”
.Wktórymto,codlanas
minione,utworzykonstelacjęztym,conamteraźniejsze98.
Naczympolegavdialektyczność”obrazów,któremiałnamyśliBenjamin?
Dziękiichnapotkaniudokonujesięmodyfikacjanaszegozrozumieniawłasnejte-
raźniejszości.Wjegoświetleinaczejwidzimydzisiejszespory,prawomocneidee,
aktualnestadiumkształtującychnaszeżyciedyskursów.Niejesttojednakdialek-
tyka,wktórejwyglądamyrychłegozniesieniaprzeciwieństwwsyntezę,aleraczej
vdialektykanegatywna”(posiłkującsiępóźniejszympojęciemAdorno).Byłobyto
więcprzedstawienie,któresamojestargumentemwsporze.Któregoostensyw-
nośćmamocwyjaśniania,radzisobienawetbezspekulatywnegorozwinięcia.
96MojąpróbąsprostaniazadaniupostawionemuprzezBertauxjestto,conazwałem
wyżejmontażem-splataniemtekstuzmoichwłasnychprzedstawieńfragmentówhi-
storiiżyciarozmówców,rekonstrukcjidebatakademickichwokółporuszanychtematów
imoichwłasnychpropozycjiteoretycznych(natletejdebaty).Podobnesekwencjepo-
wtarzająsięwposzczególnychczęściachpracy,zorganizowanychtematycznie.Świado-
miezrezygnowałemzzebraniarekonstrukcjidebatipojęćwjednymmiejscupracy.Od-
czułem,żejesttokoniecznezpowoduogromumateriałuiwyłaniającychsięzeńwątków.
97J.Tokarska-Bakir,Interpretacja,czyliosztuceantropologii,vKonteksty.PolskaSztu-
kaLudowa”1990,t.1-2,nr44,s.3-7;J.Tokarska-Bakir,Hermeneutykagadamerowska
wetnografcznymbadaniuobcości,vKonteksty.PolskaSztukaLudowa”1992,t.1,s.3-17;
C.Geertz,Wiedzalokalna:dalszeesejezzakresuantropologiiinterpretatywnej,tłum.D.Wol-
ska,WydawnictwoUniwersytetuJagiellońskiego,Kraków2005,s.13-26(Wprowadzenie).
98vNiejesttak,iżbyprzeszłośćrzucałaświatłonateraźniejszośćalboteraźniejszość
naprzeszłość;lecztoobrazjesttym,wczym«byłość»wpiorunowymbłyskutworzy
konstelacjęz«teraz»”
.W.Benjamin,Pasaże,tłum.I.Kania,red.R.Tiedemann,Wydaw-
nictwoLiterackie,Kraków2005,s.503-538,cyt.zes.509.