Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wiemprzebiegaćtylkowsferzeintelektualnej(aktywnośćpoznawczawe-
wnętrzna),jednakżenajczęściejtowarzyszymuaktywnośćzewnętrzna,czyli
jawnezachowania,takiejakreakcjewerbalne,obserwacjaczymanipulacja
(Gurycka1977,s.44-45).Aktywnośćpoznawczaczłowiekawyrażasię
wróżnorodnychdziałaniach.PrzyjmujęzaWłodarskim(1998,s.243-263),że
przejawiasięonawczterechwymiarach:
•dochodzeniudonowychstwierdzeń;
•działaniachnaprzyswajanymmateriale;
•organizowaniutreści;
•werbalizacji.
Dochodzeniedonowychstwierdzeńwyrażaćsiębędziewdziałaniach
dzieckawymagającychwychodzeniapozadostarczoneinformacje,przetwa-
rzaniaichiprodukowanianowych(Włodarski1998,s.247).Wyróżnionotu:
eksperymentowanie,rozwiązywanieproblemów(stawianieiweryfikacja
hipotez),poszukiwanieinformacji,eksploracja,wnioskowanie,definiowa-
nie,abstrahowanie,pisanie,rozmowa,dyskusja(negocjowanieznaczeń).
Działanianaprzyswajanymmaterialeobejmowaćbędąwszelkieczynności
poznawczenamateriale,zktórymdzieckostykasięwpostacigotowej
(Włodarski1998,s.244).Wyróżnionotu:tworzenieskojarzeń,porównywa-
nie,klasyfikowanie,obserwacjazjawisk,dokonywaniepomiarów,czytanie.
Natomiastorganizowanietreści,będącespecyficznymrodzajemdziałańna
przyswajanymmateriale,polegana„wiązaniuprzezpodmiotposzczegól-
nychczęścimateriałuiwłączaniuichdoodpowiednichogniwwłasnego
systemuwiedzyiumiejętności”(Włodarski1998,s.250)iprzejawiasię
wtakichczynnościach,jak:szukaniepowiązań,dokonywanieprzekształceń
namateriale(klasyfikowanie,grupowanie,porównywanieitp.).Werbaliza-
cjazaśpolegananazywaniuprzedstawieńobrazowychpochodzących
zzewnątrzlubbędącychwytworemdziałańczłowieka.Werbalizowanesą
bodźceireakcje,człowieknazywato,cospostrzega,określasłownie,czego
oczekujeicozamierza(Włodarski1998,s.258).Wyróżnionotu:formułowa-
niepytań,formułowaniewłasnychsądówiprzekonań.
6.Rolazewnętrznejinterwencjiwcyklrozwoju.
Dorosłyjakomediatorpomiędzydzieckiem
aotoczeniemfizyczno-społecznym
Człowiekodpoczątkuswojegożyciajestzanurzonywkontekściespo-
łecznym.Składająsięnaniegokontaktyzpojedynczymiosobami(relacje
interpersonalne),uczestniczeniewróżnychgrupachspołecznych(rodzin-
28
